رضا شیروان: «پل چوبی روی رودخانه پوسیده شده بود. یکی از زنهای محله برای خرید از آن طرف پل میخواست بیاید سوپرمارکت مسجد، که پل فرو ریخت و زن دچار مصدومیت شد.» این را آقای دانشور تعریف میکرد، یکی از ساکنین اطراف رودخانهی بند و شیخ که چند سالی است که پروژه بهسازی اطرافاش شروع شده است، و همین عملیات طولانی مشکلاتی هم برای مردم محله به وجود آورده است.
سرشاخههای رودخانه بند و شیخ از پشت سینما، پائین دستِ خیابان کمربندی تقسیم میشوند و یکی به طرف حوزه برادران و دیگری در امتداد خیابان کمربندی به خیابان دارایی میرسد. از شاخهی خیابان دارایی، یک شاخه دیگر جدا میشود و از زیر خیابان کمربندی به کلات میرسد. شاخهای که به طرف حوزه برادران میرود، آبهای قسمتی از جدولهای کوچههای آن قسمت را به سمت خود هدایت میکند. این رودخانهی فصلی از پشت ثبت احوال عبور میکند و از پشت مسجد الزهرا میگذرد، و از بغل اداره برق به سمت دیگر خیابان اصلی، کنار ساختمان حاج محمود جاوید، میرود و وارد محله بند و شیخ میشود، و در نهایت به خیابان بسیج ختم میشود.
محمد نامآور، میگوید طرح مطالعاتی این دیوار حایل از زمان او شروع شد. چون مشاهده شد مسیر آب شهرکهای ۸۰ هکتاری و شهید بهشتی به جاهای دیگر منتقل شده و میزان ورودی آب به این رودخانه خیلی کم شده است، دهانه پل را محدودتر کردند و خیابانی در دو طرف آن طراحی شد. انتهای این رودخانه اکنون به خیابان بسیج میرسد.
اهالی این محله شکایات فراوانی از به اتمام نرسیدن سنگچینی این رودخانه داشتند. کاسبهای این منطقه از جمله رضا فرسوده اظهار میکرد: «به دلیل نداشتن پلهای مناسب و با امنیت بر روی این سنگچینی که خانههای دو طرف رود را به هم متصل کند، مجبورم برای بردن کالای درخواستی مشتری مسیر رود را از روی پل آخر خیابان شهید محقق دور بزنم که پول بنزینام از سود کالا بیشتر میشود.» در بعضی از قسمتهای این رودخانهی فصلی، خود اهالی اقدام به احداث پلهای دستساز از چوب و آجر و گچ کردهاند که امنیت ندارند و بعضاً فرو ریختهاند و افرادی هم در این حادثهها صدمه دیدهاند. از نظر مسئول عمران شهرداری با پایان سنگ چین کار تمام است اما مردم میخواهند که طرح کاملتر از این باشد.
با نگاهی سرانگشتی به بارشهای سالیانه و با توجه به اینکه سرشاخه اصلی این رودخانه فصلی از طرف دانشگاه منحرف شده، این سوال به ذهن ساکنین محله آمده است که آیا سنگچینی این رودخانه فصلی با ارتفاع حدود ۳ متر و عرض حدود ۴ متر اساساً چه لزومی دارد. باید توجه داشت که ارتفاع سنگچینی در امتداد این رودخانه تا قبل از اداره ثبت احوال به حدود یک متر و بیست سانتیمتر میرسد و به دلیل اینکه بیشتر مسیر از منطقه غیر مسکونی عبور میکند شاید مشکل چندانی به وجود نیاورد، هر چند زدن نرده دور این سنگچینی کاری است که به قول قدیمترها از محکمکاری عیب نمیکند. ولی مسئله نرده به دور سنگچینی این رودخانه بعد از اداره ثبت احوال و پشت مسجد الزهرا که ارتفاع سنگچینی به حدود ۲ متر و بعد از ورود به محله بند و شیخ به حدود ۳ متر میرسد، ضروری بوده است.
مهندس هاشمی مسئول عمران شهرداری دربارهی لزوم این دیوارهسازی برای رودخانهای که اکنون چندین سال است آبی در آن جاری نمیشود میگوید: «در مطالعات مربوط به این مسائل، دورهی بازگشت ۵۰ ساله را میبینند، و آمار بیشترین بارندگی و آب جاری شده را میسنجند. ما سیاستمان این است که این رودخانه احیا شود. قبلا هم در مورد شهرک ۸۰ هکتاری کملطفی شده و تمام آبها در خیابان اصلی متمرکز شده، و میبینید که با کمترین بارندگی، جلوی بلوار سپاه همه جا را آب میگیرد. ما الآن کل آب خیابان شهدای گمنام را از زیر بلوار سرداران به این رودخانه هدایت کردهایم. حتی باید بیشتر از این هم آبها را از خیابان اصلی برداریم.»
بچههای بازیگوشی که اطراف رود بازی میکنند از خطر افتادن در این رود در امان نیستند. البته پیرمردهایی که از آن طرف رود از روی پلهای دستساز بدون حفاظ برای نماز جماعت به مسجد محمد رسول الله میآیند نیز از این خطر در امان نیستند. حاج اصغر دانشور از نمازگزاران مسجد و اهالی محله میگوید: «در بعضی قسمتهای اطراف سنگچینی راه برای تردد و دور زدن ماشین نیست و البته بعضی قسمتها را هم خود اهالی صاف کردهاند. ولی هنوز سرتاسر مسیر صاف و قابل عبور و مرور نیست. زدن چند پل برای عبور ماشین و اتصال کوچههای دو طرف رودخانه از ضروریات است.»
البته پلها در بدنه سنگچینی پیشبینی شدهاند، و باید برای صرفهجویی در وقت و انرژی، احداث پلهایی با قابلیت عبور و مرور ماشین هر چه سریعتر عملیاتی شود تا مردم این محله از این همه مشقت خلاصی یابند. حاج اسماعیل کوثری و حاج حسن عالیپور از نمازگزاران مسجد محمد رسول الله (ص) نیز اظهار داشتند که امیدوارند با همکاری مردم و همت شهرداری این مشکل هر چه سریعتر برطرف شود.