امیر ۳۳ سالۀ قطر درسخواندۀ انگلستان است و به زبانهای انگلیسی، فرانسه و آلمانی مسلط است.
«شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» ۳۳ ساله فرزند چهارم «شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی»، امیر قطر و فرزند دوم «شیخه موزه بنت ناصر المسند»، همسر سوم امیر قطر است.
تحصیلات
«شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» تحصیلات مقدماتی خود را در قطر سپری کرد. سپس راهی مدرسه «شربورن» انگلیس شد و در سال ۱۹۹۷ مدرک پایان تحصیلات متوسطه خود را از این مدرسه انگلیسی گرفت تا پس از آن راهی مدرسه «هارو» در «مدلسکس» و سپس آکادمی سلطنتی نظامی «سند هرست» انگلیس شود و در سال ۱۹۹۸ از آن فارغ التحصیل شود.
«شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» افزون بر زبان عربی به زبانهای انگلیسی و فرانسه و آلمانی نیز مسلط است و توان خواندن فارسی کهن و قدیم را دارد و به ورزش تنیس علاقه بسیاری دارد.
مناصب و پستها
«شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» دارای مناطب و پستهای بیشماری است که در ادامه به شماری از آنها اشاره میشود: رئیس کمیته المپیک قطر، رئیس کمیته میزبانی المپیک ۲۰۲۰ دوحه، رئیس کمیته محیط زیست و مناطق حفاظت شده، رئیس کمیته عالی آموزش، رئیس کمیته عالی ارتباطات و تکنولوژی اطلاعات، رئیس هیئت عمومی مشاغل و برنامه ریزی و توسعه شهری، رئیس کمیته سرمایهگذاریهای قطر، معاون فرمانده کل نیروهای مسلح قطر، نائب رئیس شورای خاندان حاکم بر قطر، نائب رئیس شورای عالی سرمایه گذاری و امور اقتصادی و دهها پست و عنوان دیگر ذکر آنها در حوصله این مقال نمیگنجد.
«شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» در ۵ اوت سال ۲۰۰۳ میلادی به جای برادر بزرگترش «شیخ جاسم» به عنوان ولیعهد قطر منصوب شد، پس از اینکه تمام امتیازات و حق و حقوق شیخ جاسم به سود «شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» سلب شد.
«شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» در ۸ ژانویه ۲۰۰۵ میلادی با «شیخه جواهر بنت حمد بن سحیم آل ثانی»، دختر «شیخ حمد بن سحیم آل ثانی» ازدواج کرد که حاصل این ازدواج سه فرزند، دو دختر و یک پسر به نامهای «شیخه المیاسه بنت تمیم آل ثانی» (متولد سال ۲۰۰۶)، «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» (متولد سال ۲۰۰۸) و «شیخه عایشه بنت تمیم آل ثانی» (متولد سال ۲۰۱۰).
«شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» در ۳ مارس ۲۰۰۹ میلادی نیز یکبار دیگر و این بار با «العنود بنت مانع الهاجری» ازدواج کرد که دختر «مانا بن عبد الهادی الهاجری»، سفیر وقت کشور قطر در اردن به شمار میآمد. اما این ازدواج چندان دیری نپایید و یک سال پس از آن در سال ۲۰۱۰ العنود را در حالیکه از وی یک فرزند دختر به نام «شیخه نائله بنت تمیم آل ثانی» (متولد سال ۲۰۱۰) داشت، طلاق داد.
شخصیت شیخ تمیم
روزنامه «الوطن» چاپ مصر درباره «شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» به نقل از کتاب «قطر، گنجینه اسرار» نوشته «کریستین شسنو» و «جرج مالبرونو»، دو روزنامه نگار فرانسوی مینویسد: با اینکه «شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» ۳۳ سال بیشتر ندارد، اما به محض انتصاب به ولیعهدی در قطر اقدام به تحکیم پایههای قدرت خود در این کشور کرد.
این دو روزنامه نگار فرانسوی تاکید میکنند که «شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» مسئول قراردادهای تسلیحاتی قطر است و «شیخ حمد بن جاسم»، نخست وزیر و وزیر خارجه قطر اجازه هیچگونه دخالت یا مذاکره و گفتوگو در خصوص چنین قراردادهایی را ندارد.
همچنین آنها میگویند: از زمانی که شیخ حمد موفق شد، پسر دوم شیخه موزه را به عنوان ولیعهد خود منصوب کند، «شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» تمام قدرت خود را به کار گرفت تا افرادی را در مناصب و پستهای حساس و مهم مملکتی قرار دهد که مورد اعتماد وی بودند و در کنار پدرش بر تمام امور نظارت و اشراف داشت و تلاش میکرد، در عرصه بینالمللی حاضر شود.
«کریستین شسنو» و «جرج مالبرونو» تاکید میکنند که «شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» بر تمام امور وزرشی در کشور نظارت و اشراف دارد و هم اکنون عهده دار کمیته ملی المپیک قطر نیز میباشد.
آنها بر این باورند که موفقیت «شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» در کسب میزبانی مسابقات جام جهانی سال ۲۰۲۲ کمک بسیاری به تحکیم و تقویت قدرت و اقتدار وی در داخل خاندان حاکم بر قطر کرد و کسب امیتاز برگزاری این مسابقات بسیاری را در داخل قطر دور وی گرد آورد.
شسنو و مالبرونو، ولیعهد قطر را فردی اصلاح طلب معرفی میکنند که همچون پدرش در دانشکده سلطنتی ساند هرست انگلیس درس خواند و به دست یک مربی بلژیکی تربیت شد و آموزش دید و در دانشگاه «لووان» بلژیک نیز تحصیل کرد.
این دو روزنامه نگار فرانسوی تاکید میکنند که ایده خرید باشگاه «پاری سن ژرمن» فرانسه را شیخ تمیم ارائه داد تا پس از خرید این باشگاه اداره آن را به «ناصر الخلیفى» که از دوستان نزدیک وی و مدیرکل شبکه الجزیره ورزشی به شمار میآید، بسپارد.
شسنو و مالبرونو در ادامه درباره شخصیت «شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی» چنین میگویند: شیخ تمیم همچون پدرش ابتدا با یکی از دختران خاندان «آل ثانی» ازدواج کرد تا ولیعهدی را برای خود تضمین کند و پس از آن با «العنود الهاجرى» به عنوان یک دختر عامی و برخاسته از میان مردم ازدواج کرد که این ازدواج چندان دوام نیاورد. وی شیفته فوتبال، تنیس و شکار است و در تصمیمات خود همواره عقل و منطق را بر احساسات ترجیح میدهد.
همچنین گفته شده که وی فردی بسیار موزون از حیث رفتار و کردار و دارای بینش سیاسی بالاست و همین بینش سیاسی به وی اجازه میدهد تا به قدرت و جانشینی شیخ حمد بن خلیفه بیاندیشد و معروف است که در زمان نبود و غیبت شیخ حمد بن خلیفه وی ریاست شورای وزیران و امضای فرامین را عهده دار است.
رابطه حمد و تمیم
از دیدگاه این دو نویسنده رابطه میان پدر و پسر بسیار عمیق است و هیچ چیز نمیتواند، این رابطه را بر هم بزند. «میگل موراتینوس»، وزیر خارجه سابق اسپانیا که هم اکنون با خاندان حاکم بر قطر همکاری میکند، میگوید: شیخ حمد میبایست شیخ تمیم را بسیار دوست داشته باشد، چون شیخ تمیم در تمام نشستهای پدر حضور مییابد و از تمام نکات یادداشت برداری میکند. شیخ حمد مسئولیت تمام پروندههای امنیتی و امنیت غذایی را برعهده وی گذاشته و شیخ تمیم تصمیم گرفته است تا «فهد العطیه» یکی از دوستان نزدیکش که با وی در سند هرست مشغول به تحصیل بود را به ریاست برنامه ملی – امنیتی غذای قطر کند، به عبارت دیگر ولیعهد تلاش میکند، گامهای خود در حکومت را مستحکم کند.
یکی از افرادی که از نزدیک با شیخ تمیم کار میکنند، میگوید: تمیم دارای دیدگاههای خاصی است، اما یک چیز را هیچگاه نمیتوان در وجود او پیش بینی کرد، اینکه آیا وی همچون پدرش دارای اراده برای تسریع در توسعه و پیشرفت قطر است، یا خیر؟!
تغییر و تحولات مورد انتظار
به نظر نمیرسد که با روی کار آمدن شیخ تمیم کشور قطر شاهد تغییر و تحولات چندانی باشد، این دو نویسنده فرانسوی میگویند: شیخ تمیم به خوبی میداند که جامعه قطر جامعهای فئودالی است که از اصول و مبادی بدوی و آداب و سنن و تقالید خاصش تبعیت میکند و به همین دلیل وی خواهان تغییر و تحولات سریع و آنی که تاکنون قطر در داخل شاهد آن بوده، نیست، به همین دلیل قطر در دوره حاکمیت شیخ تمیم اندکی استراحت خواهد کرد و در عرصه خارجی بدون تردید مواضع دیپلماتیکی اتخاذ خواهد کرد که از مواضع کنونی اتخاذ شده از سوی شیخ حمد کم سر و صداتر باشد.
دیدگاههای شیخ تمیم در قبال انقلابهای عربی
این کتاب فرانسوی درباره دیدگاهها و نگرش شیخ تمیم در قبال «انقلابهای عربی» که شیخ حمد به حمایت از برخی از آنها پرداخت و بازتاب آنها بر اوضاع داخلی قطر، چنین مینویسد: به اعتقاد شیخ تمیم اگرچه در داخل قطر کسی به این موضوع توجه نکرده است، اما حوادث «انقلابهای عربی» بدون تردید بر قطر تاثیر خواهد گذاشت و موجب شکل گیری خواستهها و مطالبات اصلاحگرایانه نزد قطریها خواهد شد و اگر تا امروز این خواستهها و مطالبات شکل نگرفتهاند، بدون تردید فردا شکل خواهند گرفت.