هفت‌برکه – سمیه کشوری: پرستاری شغل شریفی است و ارتباط مستقیمی با مهربانی و ازخودگذشتگی دارد. چون بیمار در آسیب‌پذیرترین قسمت زندگی خود قرار دارد و که هر تنشی، حتی هر نگاه چپ یا اخمی، می‌تواند روح او را خراش دهد. اینجاست که پرستار با لبخند و حال خوب می‌تواند به داد بیمار برسد و اگرچه بیمار جسمی آسیب دیده است، ولی روح او را التیام دهد. این کار به ظاهر ساده در آن لحظه برای بیمار قهرمانانه است و تاثیر شگفت‌انگیزی در سلامت او دارد. البته ممکن است همین کار به ظاهر ساده به دلیل شرایطی، برای پرستار کار سختی باشد. اینجاست که لبخند و مهربانی او بیشتر ارزش دارد و حتی باعث نجات زندگی بیماران می‌شود.
در این باب و همچنین به مناسبت روز پرستار به سراغ فیلم‌ها و سریال‌هایی می‌رویم که در مورد پرستاران ساخته شده‌اند. فیلم‌هایی که هر کدام به نحوی ارزشمندی و سختی کار پرستاران عزیز را به ما نشان می‌دهد. در این فهرست چند فیلم و سریال خارجی و ایرانی معرفی می‌شود. با پیشنهادهای اصلی شروع می‌کنیم.
دست‌نیافتنی‌ها
فیلم فرانسوی (Intouchables) فیلمی درام و کمدی به کارگردانی مشترک اولیویه ناکاش و اریک تولدانو است که در سال ۲۰۱۱ ساخته شد.
این فیلم اقتباسی از یک داستان واقعی است. داستان نویسنده‌ی ثروتمندی به نام فیلیپ که در اثر سقوط با چتر از گردن به پایین فلج می‌شود و برای پرستاری از خود مردی به اسم دریس را استخدام می‌کند. فیلیپ تا قبل از استخدام دریس مردی بداخلاق و غیرقابل تحمل است اما با حضور دریس که سابقه سرقت و زندان نیز دارد زندگی و شخصیتش متحول می‌شود. دریس زندگی فیلیپ را به‌طور کامل عوض می‌کند. زندگی کسل‌کننده فیلیپ با ورود دریس تغییر می‌کند.
در این فیلم ما شاهد هستیم که چگونه رفتار یک پرستار می‌تواند به سلامت روح و روان بیمار کمک کند و تا جایی پیش برود که او را به ادامه‌ی زندگی امیدوار کند. این فیلم توانست جوایز زیادی از جمله را از آن خود کند. داستان فیلم چنان زیبا و تأثیرگذار است که که چشم برداشتن از آن، تقریباً غیرممکن است. داستان فیلم با احساسات عمیق انسانی ارتباط برقرار می‌کند و نشان می‌دهد چگونه دوستی و مهربانی تأثیر متقابلی روی همدیگر می‌گذارد. دریس در نقش یک پرستار، دوباره شور و نشاط و سرزندگی را به دنیای ساکن و بی‌حرکت فیلیپ تزریق می‌کند. طوری که باعث می‌شود فیلیپ از رفتار خشن و دور از ادبش فاصله بگیرد و درباره‌ی شرایط خود به بلوغ برسد.
فیلم به خوبی سیر تحول شخصیت‌ها را به مخاطب نشان می‌دهد. دریس در نقش یک پرستار ظاهر می‌شود ولی هیچ‌وقت نسبت به وضعیت فیلیپ دلسوزی نمی‌کند و اتفاقاً همین نکته است که باعث می شود توجه فیلیپ به دریس جلب شود و او را برای پرستاری از خودش انتخاب می‌کند.
فیلم برای اینکه زیادی احساسی نشود دارای صحنه‌های خنده‌دار و بامزه نیز است. جایی که هر دو شخصیت یکی در هیکل بیمار و دیگری در نقش یک پرستار به بلوغ رفتاری رسیده‌اند، یکدیگر را شناخته و فهمیده‌اند چطور با هم ارتباط برقرار کنند دیدنی و دراماتیک است. به شما پیشنهاد می‌کنم حتماً این فیلم زیبا و تأثیرگذار را ببینید.
پرستار خوب
فیلم پرستار خوب (The Good Nurse) فیلمی جنایی و درام آمریکایی به کارگردانی توبیاس لیندهولم محصول سال ۲۰۲۲ با بازی جسیکا چستین، ادی ردمین، نمدی آسوموگا، نوآ امریک و کیم دیکنز است. این فیلم درباره‌ی تعقیب و دستگیری قاتل زنجیره‌ای آمریکایی چارلز کالن است که در طول شانزده سال دوران کاری خود به‌عنوان پرستار، بیمارانی را به قتل رساند.
این فیلم نیز برای نمایش یک پرستار واقعی به زندگی امی (با بازی جسیکا چستین) پرستاری دلسوز و مهربان می‌پردازد و آن را مقابل چارلی (با بازی ادی ردمین) پرستار دیگری قرار می‌دهد که مرموز و شاید قاتل باشد.
ماهی شور
پشن فیش (Passion Fish) یک فیلم درام آمریکایی محصول سال ۱۹۹۲ به نویسندگی و کارگردانی جان سایلس است. در این فیلم مری مک دانل، آلفر وودارد، ووندی کورتیس هال، دیوید استراثیرن، لئو برمستر و آنجلا باست به ایفای نقش پرداخته‌اند. این فیلم داستان یک ستاره‌ی سریال (مک دانل) را روایت می‌کند که پس از فلج شدن در یک تصادف رانندگی، مجبور می‌شود پیش خانواده‌ی خود بازگردد. او برای انجام کارهای روزانه باید پرستاری استخدام کند ولی به دلیل شرایط روحی خود، هر یک از پرستاران را مجبور به ترک شغل خود می‌کند. ولی از میانِ پرستارها، با شانتل (با بازی الفری وودار)، که خودش در زندگیِ شخصی‌اش مشکلات زیادی دارد، رابطه‌ی دوستانه‌ای برقرار می‌کند. این فیلم برای دریافتِ جایزه اسکار بهترین فیلم‌نامه غیراقتباسی نامزد شد. همچنین مری مکدانل موفق شد برای بازی در پشن فیش در رشته‌ی بهترین بازیگر نقش اول زن نامزد دریافتِ جایزه اسکار شود.
دیوانه از قفس پرید
شاید بد نباشد در اینجا فیلمی با نگاه متفاوتی با نقش پرستار نیز داشته باشیم. پرواز برفراز آشیانه‌ی فاخته (One Flew Over the Cuckoo’s Nest) که در ایران به نام «دیوانه از قفس پرید» معروف است، نیز گوشه‌چشمی به پرستاری در تیمارستان دارد. ولی پرستار در این فیلم با رفتار به دور از انسانیت و همچنین صورت سرد و بی‌رحمش به بیماران آسیب می‌زند. این فیلم نیز از این جهت اهمیت دارد که نشان می‌دهد چگونه رفتار به دور از مهربانیِ یک پرستار برای بیمار آسیب‌زننده است.
شیدا
کمال تبریزی در سال ۱۳۷۷ پرستاری را در دلِ جنگ قرار می‌دهد. داستان فیلم در دوران دفاع مقدس روایت می‌شود، جایی که فرهاد (پارسا پیروزفر) در جنگ مجروح شده و به طور موقت بینایی‌اش را از دست داده. فرهاد به بیمارستانی صحرایی منتقل می‌شود که در آن پرستاری به نام شیدا (لیلا حاتمی) مشغول به کار است. رفتار فرهاد در تحمل درد، توجه شیدا را به خود جلب می‌کند. مراقبت شیدا از فرهاد به‌مرور پیوندی عاطفی بین‌شان ایجاد می‌کند. فیلم شیدا در عین شرح این دلدادگی روایتگر تلاش و ایثار پرستاران در دوران دفاع مقدس نیز است.
نجات‌یافتگان
نجات‌یافتگان فیلمی به کارگردانی و نویسندگی رسول ملاقلی‌پور محصول سال ۱۳۷۴ است. داستان فیلم درباره‌ی پرستاری به نام مریم (با بازی عاطفه رضوی)، است در میدان جنگ در نقش یک پرستار به نجات مجروعین می‌پردازد. این فیلم از این جهت مهم است که برای اولین بار در سینمای ایران، به‌جای آنکه پرستاران را در پشت خط نبرد نشان دهد، حضور مستقیم آن‌ها را در میدان نبرد به تصویر درمی‌آورد. مریم با همه‌ی دشواری‌ها در میدان جنگ و نیز جراعت خودش، در سخت‌ترین و خطرناک‌ترین شرایط جنگی فقط به نجات جان مجروحی که همراهش است فکر می‌کند.
امروز
فیلم امروز ساخته‌ی رضا میرکریمی است که در سال ۱۳۹۲اکران شد. این فیلم اگرچه به طور خاص درباره زندگی پرستار نیست ولی حضور شبنم مقدم در فیلم مهم و تاثیرگذار است طوری که وقتی با یک زن باردارِ تنها مواجه می‌شود، برخوردش فراتر از یک پرستار است و به واقع در قامت یک فرشته ظاهر می‌شود.
روز‌های زندگی
روز‌های زندگی شاخته‌ی پرویز شیخ‌طادی در سال۱۳۹۰ ساخته شد. این فیلم به تلاش‌های پرستاری به نام لیلا (با بازی هنگامه قاضیانی) و همسرش دکتر امیرعلی علوی در یک بیمارستان صحرایی در زمان جنگ می‌پردازد. ما در این فیلم شاهد بخشی از فداکاری‌ها و سرسختی‌های پزشکان و پرستاران هستیم. این فیلم سیمرغ بلورین بهترین بازیگر از سی‌امین دوره‌ی جشنواره فیلم فجر و تندیس نقش اول از شانزدهمین جشن خانه سینما ارمغان نقش لیلا برای هنگامه قاضیانی را ز آن خود کرد.
چند سریال در مورد پرستاران
پرستاران (همه قدیسین)
اولین سریالِ آشنایی که برای ما از شبکه‌ی یک پخش شد، سریال خارجی پرستاران بود. همه‌ی قدیسین (All Saints) سریال تلویزیونی استرالیایی در سبک درام پزشکی در فوریه ۱۹۹۸ شروع به پخش شد و تا اواخر اکتبر ۲۰۰۹، چهارصد و نود و سه قسمت از آن پخش شد. این سریال برای اولین‌بار از تاریخ ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۱ از شبکه یک سیما دوبله و پخش شد. سریال «پرستاران» با ژانر درام خود جزو پربازدیدترین سریال‌های استرالیا بود. در ایران هم توانست مخاطبان زیادی را جذب کند. داستان سریال هم درباره‌ی پرستاران، پزشکان، کادر درمانی، و بیماران است که در هر قسمت به بیمارستان مراجعه می‌کنند.
هاثورن
سریال (Hawthorne)، ساخته‌ی شاندا رایمز و محصول شبکه TNT درباره‌ی ماکریستینا هاتورن (با بازی جیدا پینکت اسمیت) افسر ارشد پرستاری است که در بیمارستان ریچموند ترینیتی و سروکارش با بیماران روانی، سرطانی و… است. از دیگر بازیگران این سریال می‌توان به (مایکل وارتان) بازیگر معروف نقش مایکل وان در سریال زیبای Alias و هانا هادسون اشاره کرد.
پرستار جکی
سریال (Nurse Jackie) ساخته‌ی لیز بریکزیوس محصول ۲۰۱۵ تا ۲۰۰۹ که بازیگران اصلی آن ادی فالکو، مریت ویور، پیتر فسینلی است. این سریال یکی از معدود درام‌های پزشکی است که پرستار شخصیت اصلی آن است و بر پرستار جکی پیتون با بازی ادی فالکو تمرکز دارد. همچنان که این کاراکتر با مشکلات خود دست و پنجه نرم می‌کند، برای محافظت و تامین بیماران نیز از هیچ تلاشی فروگذار نیست.
پرستاران
در سال ۱۳۹۵ مجموعه تلویزیونی ایرانی به همین نام به کارگردانی علیرضا افخمی، محمودرضا تخشید و شهرام شاه‌حسینی از یک سیما پخش شد. این سریال در ۵۲ قسمت ۵۰ دقیقه‌ای با مشارکت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ساخته شد. بازیگران آن عنایت شفیعی، عاطفه رضوی، فاطمه گودرزی، لیندا کیانی، الناز حبیبی، فریبا نادری، محمدرسول صفری، امین زندگانی، مهدی صبایی، سیاوش خیرابی و… بودند.
