هفت‌برکه: دکتر نوید سعیدی رضوانی دکترای شهرسازی و عضو اصلی هیئت مدیره جامعه مهندسان شهرساز ایران است. او به دعوت شورای شهر گراش برای ارائه‌ی نظرات کارشناسی و بازدید از شهر در اوایل مردادماه امسال سفر کوتاهی به گراش داشت. او به عنوان یک متخصص شهرسازی، نیازها و مشکلات شهر گراش را به طور خلاصه در یادداشتی کوتاه برای هفت‌برکه نوشته است.
دکتر سعیدی رضوانی اکنون مدیر گروه شهرنگاره، عضو هیئت علمی و استادیار گروه شهرسازی دانشکده‌ی معماری و شهرسازی واحد قزوین است و مقالات و تالیفات بسیاری در حوزه‌ی شهرسازی در مجلات علمی معتبر دارد. او علاوه بر مدیریت، همکاری، طراحی، اجرا و پژوهش پروژه‌های مختلف داخلی، در پروژه‌های متعدد آموزشی و مطالعاتی بین‌المللی از جمله با سازمان ملل با عنوان UN-Habitat و بانک جهانی همکاری داشته است.
دکتر نوید سعیدی رضوانی:
گراش: فرصت‌ها و نیازهای شهری
تمایز اصلی گراش در چند زمینه است. اول وجود خیرین و نیکوکاران که واقعا در هیچ شهری در این مقیاس خیر و نیکوکار وجود ندارد و هدف‌گیری فعالیت‌های خیرین نیز صحیح بوده است.
دومین ویژگی شهر گراش تعلق خاطر بسیار زیاد شهروندان این شهر به دیارشان است که تجلی آن را می‌توان در فعالیت‌های نیکوکاری ملاحظه کرد که فوق‌العاده عمیق و وسیع است. مجموعه‌ی مسکونی خیرساز خال‌زینل وقف خانواده‌های تازه ازدواج کرده شده است، بدین ترتیب که در پنج سال اول زندگی با اجاره‌ای در حد شارژ در اختیارشان قرار می‌گیرد. آنچه در کشورهای دیگر به آن مسکن اجتماعی هم گفته می‌شود.
سومین مورد، وجود آثار تاریخی و برکه‌ها و چهارم تنوع غذایی است. پنجمین مورد تنوع فرهنگی و ششم آرامش و تعامل با کشورهای خلیج اهل تسنن و غیره.
گراش یک شهر کوچک اما بسیار مستعد است که نشان از تغییری تاریخی دارد یعنی یک تاریخی داشته که در آن تاریخ اهمیتش بیش از الان بوده است و ما باید به آن اهمیت برگردیم. در مورد سرانه‌ها تا حدودی با کمک خیرین تامین شده است اما به نظر می‌رسد سرانه‌ها همچنان کم است. سرانه‌های فرهنگی، ورزشی و فضای سبز همچنان در آن حدی که لازم است نیست و می‌شود بیشتر از این باشد. از لحاظ نما و منظر شهری نیاز به تجدید نظر دارد و نیاز به طرح جامع نما و منظر داریم.
سند چشم‌انداز بیست‌ساله و لزوم تعیین شعار و برند شهر
نیاز دیگر این شهر، سند چشم‌انداز بیست‌ساله و برنامه‌ی پنج ساله است و باید شعار و برند شهر مشخص شود و چشم‌انداز و برنامه‌های عملیاتی و یک سند پایه برای تمام فعالیت‌ها باشد. سرانه‌ها مشخص شود و شعاع‌های دسترسی و کاربری‌های خدماتی رصد شود. از جمله موارد لازم در گراش: ما طرح نورپردازی شهر را با تاکید بر تپه‌ی کلات لازم داریم و یک مقداری تم باید داشته باشیم برای مجسمه‌ها، مثل المان‌های وحدت و همکاری، خیر و نیکی، دعا و راز و نیاز، مادر زحمت‌کش، میوه‌های گرمسیری؛ میدان ولایت باید طرح جامع داشته باشد و طرح از گذر قضا، پیاده‌روهای بازی، آمفی‌تئاتر و پارک شهر باید باز طراحی شود و باید طراحی کافه‌های موضوعی داشته باشیم، مانند کافه‌های کتاب، فضای کار اشتراکی، طبیعت، موسیقی و فیلم. طراحی پارک‌های موضوعی از جمله مینی‌پارک آموزش ترافیک. از دیوارها استفاده کنیم مانند دیوار کتاب، تاریخ، یادمان خیرین، برکه‌ها، بادگیرها، معرفی خانه‌های قدیمی، معرفی سفال. طرح ساماندهی و هماهنگ‌سازی تابلوها، تفکیک و بازیافت و پسماند، طرح آتش‌نشانی داوطلب و گروه‌های دوام برای زلزله، ایجاد جاذبه‌های گردشگری مبتنی بر شتر و اسب؛ ایجاد پارک بانوان ورزش‌محور، پارک تخصصی کودک شامل بازی‌های نوین و پارک کودک توانیاب، طرح احیای بافت، گذر فرهنگی و خوداشتغالی برای بانوان؛ المان‌های شاد و کودکانه در سطح شهر لازم است و جاذبه‌های شهر در بیلبوردها باشد و گذر پاتوق‌های فرهنگی وجود داشته باشد. طرح ساماندهی پیاده‌روها، طرح بر و کف، حداقل احداث یک پیاده‌رو، ایجاد مسیر دوچرخه، طرح جاده سلامت، نیازسنجی مجموعه تفریحی هیجانی مثل کارتینگ، ترامپولینگ، تیراندازی، اسکیت؛ راه‌اندازی کمیته‌ی سیما و منظر؛ طرح جامعه و اطلس سرمایه‌گذاری؛ طراحی و نصب تابلوی هویت و تاریخ محلات؛ مکان‌یابی و توسعه‌ی زمین‌های ورزش روباز؛ پارک مسافر باید بازطراحی شود؛ یک اپلیکیشن باید برای شهر طراحی شود؛ تفکیک آب شرب و خام، شیرهای هیدرات، کیوسک بازیافت، پنل‌های خورشیدی، ساماندهی و بهسازی مجموعه کلات، بازطراحی محوطه هفت‌برکه و پنج‌برکه؛ تعیین تکلیف و بهره‌برداری مناسب از حمام [دهباشی] و محوطه‌ی جلو آن و بهره‌برداری از مناظر قدیمی. کلات می‌تواند یک جاذبه‌ی گردشگری تاریخی و با نورپردازی لازم یک نقطه شاخص شهری در شب باشد.
برندسازی: مهم‌ترین نیاز شهر گراش
در مورد مشکلات، مهم‌ترین مسئله‌ی شهر گراش عدم احترام کافی به برندسازی است. باید روی برند این شهر کار شود. برندسازی امری فنی است اما جوهره‌ی اصلی آن بر متمایزسازی است. برندسازی خیلی در شهر مهم است و بخشی را شما انجام می‌دهید، اما همین بحث نیکوکاری به عنوان خیرین شهرساز، این مهم‌ترین برند یک شهر می‌تواند باشد که می‌توانیم روی این موضوع نیکوکاری مانور بدهیم و سایر امکاناتی که دارد، طوری که به عنوان یک مقصد تبدیل بشود.