هفتبرکه – سمیه کشوری: معرفی کتاب ۸جلدی «آنی شرلی» اثر ال. ام. مونتگمری
لوسی مود مونتگُمری Lucy Maud Montgomery که عموماً با نام ال. ام. مونتگمری شناخته میشود، نویسندهی معروف و خیالپرداز کانادایی بود و معمولاً برای نوجوانان شعر و داستان کوتاه مینوشت. مونتگمری در سال ۱۸۷۴ در کلیفتون (نیو لاندن کنونی) واقع در جزیرهی پرنس ادوارد به دنیا آمد. او در ۲۱ماهگی مادرش را در اثر بیماری سل از دست داد و پدرش که گرفتار حزن و اندوه مرگ همسر شده بود، حضانت او را به پدربزرگ و مادربزرگ مادریاش سپرد و در هفتسالگی او را ترک کرد و به پرینس آلبرت رفت.
لوسی در هفتسالگی به کاوندیش رفت تا با پدربزرگ و مادربزرگش زندگی کند؛ آنها رفتار سختگیرانهای با او داشتند. لوسی با وجودِ داشتنِ خویشاوندانی در آنجا، بسیاری از دوران کودکیاش را در تنهایی گذراند و همین تنهایی به خلق دوستان و دنیاهای خیالی و ذهنی او و در نهایت تقویت قوهی تخیلش کمک کرد.
مجموعه کتابهای «آنی شرلی»، هشت رمان ادبیات نوجوان نوشته ی ال. ام. مونتگمری است که در طول سالهای متمادی، از محبوبیت بسیار بالایی نزد مخاطبین برخوردار بوده است.
این مجموعه شامل ۸ کتاب است. کتاب اول: آنی شرلی در گرینگیبلز؛ کتاب دوم: آنی شرلی در اونلی؛ کتاب سوم: آنی شرلی در جزیره؛ کتاب چهارم: آنی شرلی در ویندیپاپلرز؛ کتاب پنجم: آنی شرلی در خانهی رویاها؛ کتاب ششم: آنی شرلی در اینگلساید؛ کتاب هفتم: آنی شرلی، درهی رنگینکمان؛ کتاب هشتم: ریلا در اینگلساید.
جلد اول، آنیشرلی در گرینگیبلز: آنی شرلی، دختری یازدهساله با موهای قرمز است که در یتیمخانه بزرگ شده اما در طی اتفاقی تصادفی بقیهی زندگیاش را در کنار خواهر و برادری با نامهای ماریلا و متیو کاتبرت در عمارت گرینگیبلز ادامه میدهد. شخصیت دوستداشتنی و پرانرژی آنی باعث میشود ماریلا و متیو خیلیزود آنه را در بین خود بپذیرند. در ادامه نیز، ماجراهای زیادی سر راه آنی قرار میگیرد و زندگی آنی، دستخوش فراز و نشیبهای جذاب و بهیادماندنی میشود.
بخش عمدهی این کتاب دیالوگهای بین آنی و ماریلا است. آنه دختری با قوهی تخیل بالا، پرحرف، شاد و زودرنج است. او مدام دربارهی احساساتش نسبت به محیط اطراف خود، طبیعت و آدمها حرف میزند. ماریلا به نوعی نقطهی مقابل آنی است؛ خونسرد و جدی است و ابراز احساسات را نوعی ضعف میداند. با این حال به تمام حرفهای آنی گوش میدهد و بینهایت به آنی علاقهمند میشود. طبیعت در نگاه و قصهی آنی نقش عمدهای بازی میکند و به نوعی باعث رویاپردازی و رنگ و شکل گرفتن خیال آنی میشود. از این منظر کتاب بسیار با طبیعت محیط اطراف آنی عجین است. البته این نگاه در همهی این هشت جلد وجود دارد.
جلد دوم، آنی شرلی در اونلی: آنی شرلی در این کتاب پس از دوره دیدن در آکادمی کوئین، در مدرسهی اونلی، شروع به تدریس میکند، انجمن اصلاح روستا را تشکیل میدهد، سرپرستی دوقلوهایِ اقوامِ ماریلا را برعهده میگیرد و اتفاقات جالبی را به وجود میآورد. سپس با گیلبرت بلایت که در جلد قبل به خاطر مسئلهای کوچک قهر کرده بود آشتی میکند. گیلبرت عاشق این دختر ککمکی موقرمز میشود. در نهایت آنی برای دانشگاه رفتن یعنی تجربهی یک دنیای جدید آماده میشود.
آنی در این کتاب در حال تجربه کردن است. از اظهارنظرهای خودش و پرحرفیهای قبلش کمی فاصله گرفته و به نظر دیگران رسیده، و دلش برای روزهای گذشته تنگ شده و میداند روزهای رفته برنمیگردد. بنابراین از درِ محبت با دیگران دیالوگ برقرار میکند جوری که همه دوستش داشته باشند.
جلد سوم، آنی شرلی در جزیره: این کتاب حوادث زندگی آن شرلی را از ۱۸ تا ۲۲ سالگیاش روایت میکند. او قدم به دانشگاه میگذارد و دوستانِ جدیدی پیدا میکند، آنی به همراهِ دوستانش در خانهای به نام خانهی پتی ساکن میشود. او از زادگاهش، دیدن میکند و خانهای که در آن متولد شده را میبیند. خواستگاریِ گیلبرت بلایت را رد میکند و یک نامزدی اشتباه را از سر میگذراند. سپس آدم درست خودش را پیدا میکند.
جلد چهارم، آنی شرلی در ویندیپاپلرز: در این کتاب آنی شرلی برای تدریس در دبیرستان به شهر سامرساید میرود و در خانهای به نام ویندیپاپلرز به مدت سه سال ساکن میشود. رمان به سه بخشِ سال اول، سال دوم و سال سوم تقسیم شده و آنی در این مدت به گیلبرت که در حال گذراندن دورهی پزشکی در دانشگاه است نامه مینویسد. این نامهها کتاب را تشکیل میدهند. آنی شرلی در مدتِ سکونتش، اتفاقهای قشنگی را رقم میزند و نامههای عاشقانهای هم به گیلبرت میفرستد.
جلد پنجم، آنیشرلی در خانهی رویاها: در این کتاب آنی شرلی با گیلبرت بلایت، همکلاسیِ کودکیاش ازدواج میکند. آنها برای زندگی به جایی، به نام فور ویندز میروند. در خانهای ساکن میشوند که کنارِ دریاست و آنی نامش را خانهی رویاها میگذارد. آنی با همسایگانش دوست میشود و به همراه آنها ماجراهایی به وجود میآورد. آنه در خانهی رویاها بچهدار میشود و رنجهایی را از سر میگذراند. آنها بعد از چند سال زندگی از خانهی رویاها میروند.
جلد ششم، آنیشرلی در اینگلساید: در این کتاب آنی شرلی از خانهی رؤیاها به اینگلساید نقل مکان میکند. او یک پسر به نام جیم دارد و در اینگلساید دیگر فرزندانش، نن و دای که دوقلو اند، والتر، شرلی و برتاماریلا، ملقب به ریلا را به دنیا میآورد و داستانهای جالبی برایِ فرزندانِ آنه رخ میدهد. در این کتاب داستانها بیشتر مربوط به بچههایِ آنی است با این حال آنی شرلی هم مشکلاتی را از سر میگذراند.
کتابهای آنی شرلی پیوندِ تنگاتنگی با طبیعت دارد. آنی در این کتاب شش بچه در ردهی سنیهای مختلف دارد، که داستانِ هر کدام تاثیرِ خوبی در شکل گرفتن شخصیتشان دارد.
جلد هفتم، آنیشرلی، درهی رنگینکمان: درهی رنگین کمان، نامِ محلِ مورد علاقهی فرزندان آنی شرلی برای بازی است. کشیش جدیدی به روستا میآید. او چهار فرزند دارد و همسرش را از دست داده است. آقایِ کشیش دو پسر به نام جری و کارل، و دو دختر به نام فیت و اونا دارد. بچههای کشیش با فرزندانِ آنه دوست میشوند و اتفاقات جالبی را شکل میدهند. داستان، بیشتر حولِ بچههایِ کشیش میچرخد.
همان طور که از خلاصهی داستان فهمیده میشود حضور آنی شرلی رفتهرفته در داستان کمرنگ شده و بچههایش نقش پررنگتری در جلدهای بعدی بر عهده میگیرند. شاید بتوان گفت بچههای آنی هر کدام امتداد یکی از شخصیتهای خود آنی شرلی است.
جلد هشتم: ریلا در اینگلساید: ریلا فرزندِ ششمِ آنیشرلی است که برخلافِ مادرش رویایِ بزرگی در سر ندارد و فقط میخواهد خوش بگذراند و همیشه خوشحال باشد، اما جنگ جهانی دوم به او فرصتِ لذت بردن از زندگی را نمیدهد. برادرانِ ریلا هر سه به جنگ میروند و رنج زیادی از این بابت تحمل میکند.
به عبارتِ دیگر داستان، روایتگر بخشی از زندگیِ ریلا بلایت است. داستان از پانزده سالگیِ ریلا شروع میشود. او در اولین مهمانیِ جدیِ زندگیاش که به همراه خواهر و برادرانش رفته با کنت فورد، پسرِ دوستِ مادرش ملاقات میکند. در همان شبِ مهمانی، انگلستان به آلمان اعلام جنگ میکند و جیم و بعد والتر، و سپس کنت به جنگ میروند. ریلا در همان سن، سرپرستیِ کودکی که پدرش به جنگ رفته و مادرش مرده را به عهده میگیرد. جنگ چهار سال طول میکشد. داستان در نوزده سالگیِ ریلا به پایان میرسد.
این کتاب در هشت جلد توسط انتشاراتی قدیانی ترجمه شده است. از شخصیت آنی شرلی اقتباسهای زیادی شده است. از این مجموعه، یک انیمهی بسیار موفق تلویزیونی هم ساخته شده است. پیشنهاد میکنم کتاب گویای این هشت جلد جذاب را که در ایرانصدا تولید شده است، بشنوید.