هفت برکه: کارشناسان استان فارس برای تدوین سند آمایش سرزمین شهرستان گراش پای صحبت جمعی از فعالان اجتماعی شهرستان نشستند. جاده چک‌چک و دیگر راه‌های شهرستان، جایگاه خیرین و منتفذین و موضوع اتباع بیگانه مهمترین چالش مطرح شده برای تدوین این سند است.
به گزارش هفت‌برکه با حضور کارشناسان ادارات و جمعی از صاحب‌نظران اولین جلسه تهیه طرح آمایش سرزمینی شهرستان گراش ساعت ۱۰ صبح ۱۲ بهمن‌ماه ۱۴۰۱ برگزار شد.
مهتاب فانی رییس کارگروه آمایش سرزمینی در سازمان برنامه و بودجه فارس و دکتر محسن ابراهیمی نماینده شرکت وزنا در این جلسه حضور داشتند و بعد صحبت‌های آنان تعدادی از حاضرین دیدگاه‌های خود در مورد نکاتی که باید در سند آمایش سرزمینی شهرستان مورد توجه قرار گیرد، را بیان کردند. سایر افراد نیز می‌توانند نیز می‌توانند از طریق تکمیل نظرسنجی آنلاین در این نشانی دیدگاه‌های خود را بیان کنند.
نیاز نیست ایده‌های مطرح شدن پخته باشد
مهتاب فانی در تعریف سند توسعه شهرستان مبتنی بر آمایش گفت: «آمایش سرزمین به دنبال یافتن تعادل بین انسان، فضا و فعالیت است. مطالعات آمایش در چهار دهه گذشته صرفا زینت کتابخانه‌ها شده است. در تاریخ ۱۱ اسفند ۱۳۹۹ در شورای آمایش، سند آمایش ملی و ۳۱ سند برای ۳۱ استان کشور تصویب شد و اجرا و پیاده‌سازی سند آمایش آغاز شد.» (سند ملی آمایش سرزمین را از هفت‌برکه دانلود کنید)
کارشناس سند آمایش سرزمینی شهرستانهای فارس گفت: «استانداران و روسای سازمان برنامه و بودجه مسئولیت نظارت بر اجرای سند آمایش را بر عهده دارند. در سطح شهرستان فرمانداران این وظیفه را بر عهده دارند و همه چه در بخش دولتی و چه غیر دولتی باید آن را اجرا و پیاده‌سازی کنیم. سند آمایش شهرستان‌ها باید منطبق با سند آمایش کشوری و استانی باشد. افق سند آمایش کشوری ۱۴۲۴ و در سند آمایش استانی ۱۴۱۴ است.»
فانی در مورد رویکرد سازمان برنامه و بودجه در تدوین سند شهرستان‌ها گفت: «رویکرد برنامه‌ریزی ما تاکنون از بالا به پایین بوده و در شهرستان‌ها عزیزان گلایه‌مند بودند که چرا از ما نظر نمی‌خواهند.»
او در مورد شرایط خاص گراش گفت: «خیرین ظرفیتی است که در شهرستانهای جنوبی استان وجود دارد که به جرات می‌توانیم بگوییم این روحیه کار خیر را در جاهای دیگر نمی‌بینیم و در سند توسعه به دنبال دیدن همه افراد ذی‌نفوذ هستیم و بنابراین رویکرد ما این است که سند توسعه شهرستان را با مشارکت شما و لحاظ کردن اسناد فرادست تدوین کنیم.»
کارشناس سازمان برنامه و بودجه در مورد ایده‌های مطرح شده گفت : «نیاز نیست ایده‌ها خیلی پخته و علمی باشد و این وظیفه مشاور ماست که ایده‌ها را پیاده‌سازی کند و قرار است در طی یک سال سند توسعه شهرستان را آماده کنیم. این سند با امضای نماینده دولت، نماینده بخش خصوصی و نمایندگان نخبگان به استان ارسال می‌شود.»
اهمیت بخش خصوصی و خیرین در حال افزایش است
دکتر محسن ابراهیمی از شرکت مهندسین مشاور وزا در مورد سندهای آمایشش سرزمینی شهرستانهای فارس گفت: «امروز سی و پنجمین شهرستان است و با جلسه در لار جلسات همه شهرستان‌ها تکمیل می‌شود.»
ابراهیمی در مورد جایگاه سند آمایش سرزمینی در برنامه‌ریزی‌های ملی گفت: «سند آمایش سرزمینی بعد از سند الگوی اسلامی – ایرانی توسعه، بالاترین سند بالادستی ملی است. هر اقدامی در سطح شهرستان یا طرح توسعه منطقه‌ای باید با سند آمایش ملی سرزمین چک شود. برنامه‌های قبلی میان مدت ۵ ساله بوده ولی این برنامه بلند مدت است. در برنامه‌های قبلی به صورت جزیره‌ای کار شده است و به اسناد بالادستی توجه زیادی نشده است ولی سند آمایش ملی به اسناد جدید جهت‌دهی می‌کند.»
دکتر ابراهیمی در مورد آینده روند توسعه شهرستان‌ها گفت: «دولت به سمت تسهیل‌گیری می‌رود و تخصیص دارایی‌های سرمایه‌های کاهش خواهد یافت به خاطر همین اهمیت بخش خصوصی و خیرین در آینده شهرستان‌ها بیشتر می‌شود.»
ابراهیمی در مورد شهرستان گراش گفت: «در وضعیت فعلی برای شهرستان گراش بهره‌برداری باغی و گلخانه‌ای و همچنین توسعه بخش خدمات دیده شده است.»
در سند آمایش استانی اقتصاد گراش پویا ارزیابی شده است
بررسی هفت‌برکه از سند آمایش استان نشان می‌دهد پهنه جنوبی شامل شهرستانهای لامرد، لارستان، گراش، مهرو خنج است. فعالیتهای کشاورزی در این گروه از شــهرســتانها بســیار محدود بوده ودر طرف مقابل بخش خدمات نقش بســیار پررنگی در اقتصــاد آنها بازی می‌کند. از نظر سند آمایش استانی به طور خلاصـه پهنه جنوبی اسـتان، پهنه‌ای توسـعه یافته از نظر اقتصـادی و متکی برفعالیتهای خدماتی و دارای اقتصادی پویا است و از نظر برخورداری نیزوضعیت مناسبی دارد.
در سند استانی سه شهر لار، گراش و اوز در یک همکاری منطقه‌ای در راستای تخصص بازرگانی بین‌المللی در فضای آتی استان، ایفای نقش می‌کنند. از نظر انرژی تامین نیروی انسانی متخصص صنایع نفت و گاز پشتیبان عسلویه بر عهده شهرستانهای گراش، لارستان، لامرد، مهر و خنج است.
در آمایش سرزمینی استان فارس شهر گراش در ناحیه پنج به عنوان سکونتگاه سطح سه تعریف شده است. در این ناحیه جهرم سکونتگاه سطح یک و لار سکونتگاه سطح دو است. حاجی‌آباد نیز سطح سه است و سایر شهرهای این ناحیه سکونتگاه سطح چهار هستند.
سند آمایش سرزمین استان فارس را از هفت‌برکه دانلود کنید.
از همه دیدگاه‌ها برای سند آمایش سرزمینی استفاده شود
بعد از کارشناسان استان نوبت به صاحب‌نظران شهرستان رسید. حجت‌الاسلام بصیری مدیر مجمع‌القرآن فاطمیون گفت : «این سند، سند مهمی است و حیف است که از همه دیدگاه‌ها استفاده نکنیم و لازم است که اطلاع‌رسانی شود تا از همه دیدگاه‌ها استفاده شود.»
محمدهاشم درویشی مسئول دفتر شورای نگهبان در شهرستان گراش گفت: «در نیروگاه‌های خورشیدی من خودم مجوز گرفتم و بهترین امکانات را داریم و دولت باید وارد شود. افغانی‌‌های یک ظرفیت هست که در این شهرستان هستند. باید قبول کنیم نتوانستیم آنها را به کشورشان برگردانیم و باید بتوانیم آنها را ساماندهی کنیم و مانند تمام دنیا برای آنها ویزا صادر کنیم که به شکل قانونی فعالیت کنند. چرا ما نتوانیم مثل اروپایی‌ها مهاجرین را در فرهنگ خودمان هضم کنیم؟»
محمد خواجه‌پور مدیر رسانه‌های هفت‌برکه در مورد تاکید بر نقش خیرین از سوی کارشناسان استانی گفت: «در نگاه به خیرین یک ساده‌سازی و یک ساده‌انگاری وجود دارد. بخش عمده‌ای از گردش مالی شهر ما از طریق منابع مالی از کشورهای خلیج فارس است. پاسخ به این سوال که چرا خیرین به سرمایه‌گذار تبدیل نمی‌شوند می‌تواند جواب بسیاری از معماهای توسعه باشد. مدیران استانی خیرین را به صورت یک گاو شیرده برای جبران کسری منابع مالی خود می‌بییند، اما سال‌های گذشته نشان داده است خیرین صرفا تزریق‌کننده منابع مالی نیستند بلکه نقش اجتماعی و سیاسی پررنگی نیز طلب می‌کنند.
حسین مهروری رییس ستاد نماز جمعه گراش و شهردار پیشین گفت: «برای راهی که با ۹ میلیارد و نیم می‌شد انجام شود به خاطر دیده‌تنگی به جایی نرسید. اگر می‌خواهیم این سند به جایی برسد اولین نشانه مثبت جاده چک‌چک است.»
ناصر دلخوش عضو شورای اسلامی شهر نیز یک بار گله از دکتر افکاری رییس سازمان برنامه و بودجه فارس مطرح کرد و گفت: «در جاده چک‌چک که یک فرصت است به عنوان یک تهدید دیده می‌شود. در مساله محدوده فقط مساله ما با لار نیست بلکه در شهرک صنعتی و چاه‌های گاز خلیلی هم باید محدوده شهرستان مشخص شود.»
به اعتقاد دلخوش: «حضور افغان‌ها یک تهدید بزرگ در حوزه شهری ما است که باید برای آن برنامه‌ریزی مشخصی داشته باشیم. همچنین روستاییان با انگیزه و توانمندی داریم که می‌توان از آنها استفاده کرد.»
محمد منفرد مدیر عامل مجمع خیرین سلامت گراش گفت: «هر دولت طرح‌های قشنگی می‌دهد الان هم اسم آن شده است آمایش سرزمینی. به نظر من مشکل ما مشکل قانون است و اول باید قانون را اصلاح کرد. اگر قوانین را اصلاح کنیم، سرمایه گذار خودش می‌آید. سرمایه‌گذار ما جهاندیده است و به خاطر همین از سرمایه‌گذاری در ایران فرار می‌کند.»
چالش‌های حضور افغان‌ها
حجت‌الاسلام بخایش‌پور امام جمعه گراش گفت: «یکی از اشتباه‌ها این است که همه ما می‌خواهیم همه حرف‌ها را بزنیم. مثلا من متولی فرهنگی هستیم و باید در حوزه فرهنگی صحبت کنیم. بعضی به دنبال خارج کردن گراش از مسیرهای جاده‌ای هستند هر جا که پیشرفت در حوزه مواصلاتی داشتیم چوب لای چرخ گذاشتند. با ظرفیت خیرین که خودشان یک دولت در سایه هستند گراش می‌توانست خیلی بیشتر پیشرفت کند.»
رییس شورای فرهنگ عمومی شهرستان گفت: «حوزه‌های علمیه ما برابری می‌کند با حوزه‌های علمیه شیراز و در حوزه فقه و کلام ظرفیت داریم. بحث جامعه‌المصطفی هم است که ما را ارتباط می‌دهد به تمام جهان و دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه علوم قرآنی هم از نیازها شهرستان است.»
امام جمعه نیز به موضوع اتباع بیگانه اشاره کرد: «در حوزه اتباع بیگانه اگر عرضه داشته باشیم مدیریت کنیم، خوب است. ولی بعضی آسیب‌ها در حوزه آموزشی، درمانی به وجود آمده است. ما یک ظرفیتی داریم که تعداد این ظرفیت دیده نشده است. ما نمی‌خواهیم بگوییم همه بد اما باید ظرفیت خودمان را هم ببینیم.»
به دنبال تدویم سند چشم‌انداز چهار ساله هستیم
فرماندار گراش سخنران پایانی جلسه بود و با تشکر از همه کسانی که در این جلسه شرکت داشتند گفت: «ما از دوستان بیشتری دعوت کرده بودیم که شاید به اهمیت موضوع واقف نبودند.»
طاهرزاده گفت: «من هفت‌‌ماه است که آمده‌ام و دیدم هیچ برنامه کوتاه‌مدتی برای توسعه شهرستان نداریم و من گفتم یک سند چشم‌انداز چهار ساله برای خودم تدوین کنم و افرادی را از بیرون فرمانداری هم آوردم. ما با کمک معاونت عمرانی و آقای جعفر یوسفی در حد ۱۵۶ صفحه یک سند توسعه چهارساله برای شهرستان در چند سرفصل تدوین کردیم که در اختیار نخبگان قرار می‌دهیم.»
فرماندار در مورد ظرفیت‌های گراش گفت: «ما اینجا می‌توانی بندر بندرعباس را به عسلویه وصل کنیم و دوم در بخش بهداشت و درمان ادعای ما نه در سطح جنوب کشور بلکه در سطح کل کشور است که باید در سندهای توسعه‌ای دیده شود.»
در پایان جلسه یک بار دیگر از صاحب‌نظران خواسته شد از طریق تکمیل نظرسنجی آنلاین در این نشانی دیدگاه‌های خود را بیان کنند.
