هفت‌برکه: به بهانه‌ی هفته‌ی پیشگیری از خودکشی، دکتر ایل ناز دهقانیان، متخصص اعصاب و روان و فلوشیپ فوق تخصصی طب روان-جنسی، در این مطلب، خودکشی را تعریف و چند راهبرد برای پیشگیری از ایجاد بحران خودکشی ارائه می‌کند. این مطلب با استفاده از مطالب کتابچه آموزشی پیشگیری از خودکشی برای رابطین بهداشت نوشته شده است.
دکتر ایلناز دهقانیان: در ابتدای این هفته «روز جهانی پیشگیری از خودکشی» را داشتیم. آیا تاکنون با پیش‌آمدهای ناکام‌کننده‌ای در زندگی مواجه شده‌اید، طوری که دلتان بخواهد به همه چیز خاتمه دهید؟ آیا تاکنون مرگ به عنوان راه حلی بهتر از مبارزه با زندگی برایتان مطرح شده است؟
خودکشی عمل آگاهانه‌ی نابودسازی به دست خود است که برای یک مشکل مشخص، بهترین راه حل فرض شده است. خودکشی یک عمل اتفاقی و بی‌معنی نیست، بلکه راهی برای رهایی از یک مساله، رنج یا یک بحران است که بدون استثناء شدیدا شخص را آزار می‌دهد. معمولا کسانی که دست به خودکشی می‌زنند، کسانی هستند که نمی‌توانند به خوبی مشکلاتشان را حل کنند. اینها معمولا چیزها را فقط به صورت سیاه و سفید، خوب یا بد، صحیح یا غلط می‌بینند؛ یعنی حوادث و رویدادها یا بد هستند یا خوب؛ و حد وسطی برای اتفاقات وجود ندارد.
یک بحران خودکشی معمولا توسط یک تجربه آسیب‌زا و یا مجموعه‌ای از تجارب که احساس ارزشمندی شخص را پایمال می‌کنند ایجاد می‌شود. این تجارب شامل یک فقدان اساسی، ناکامی در نیل به اهداف شخصی، یا مشکلات شخصی درازمدت است. زمانی که نظام مقابله‌ای شخص قادر به رویارویی با تجارب منفی زندگی نباشد، افسردگی و یاس ناشی از آن می‌تواند شخص را به افکار خودکشی آسیب‌پذیر نماید.
در زیر چند راهبرد جهت پیشگیری از ایجاد بحران خودکشی بیان می‌شود:
۱. ترس‌ها، ناکامی‌ها و نگرانی‌های خود را با والدین، دوست، همسر، معلم، مشاور، روانشناس یا یک روحانی یا روانپزشک در میان بگذارید. اگر شما راه حلی برای مشکلات ندارید به این معنی نیست که برای آن مشکلات دیگر هیچ راه حلی وجود ندارد. ابراز افکار و احساساتتان آغازکننده فرایندی است که از طریق آن نیرو، امید و احساس ارزشمندی مجددا ایجاد شده و به کشف راه حل‌های دیگر جهت حل و فصل بحران منجر می‌گردد.
۲. کسانی را که در صورت کشتن خودتان زندگی آنها آسیب خواهد دید، مشخص کنید. تعیین آن که آیا کسی در زندگی خود به شما نیازمند است، کاری سخت است. به هر حال ما همه در خانواده و اجتماع هستیم، پس برای دیگران مهم و دوست‌داشتنی هستید.
۳. افسردگی خود را با مراجعه به روانپزشک و روان‌درمانگر درمان کنید، پیش از آنکه بیماری افسردگی شما را به سمت افکار خودکشی سوق دهد.
۴. در صورتی که افکار خودکشی به سراغ ذهن شما آمد، بدون هیچ تردید و تاخیری به در دسترس‌ترین روانپزشک مراجعه کنید. افکار خودکشی را در خود و دیگران به خصوص در افراد سالمند جدی بگیرید.
