هفت‌برکه: دنیایی که اینترنت به ما می‌دهد آنقدر به زندگی واقعی ما نزدیک شده است که نبودن یا کم بودنش می‌تواند اوقاتمان را تلخ و بخشی از کار و بارمان را مختل کند. قطع شدن مکرر اینترنت و سرعت کم آن در بخش‌هایی از شهر، بخصوص زمانی که مثل چل پسین، باد و باران داریم، ما را با این سوال مواجه کرده که چه کسی مسئول این وضعیت است؟ مخابرات، شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی اینترنت یا مطلع نبودن مردم؟
در این گزارش، جعفر یوسفی، مسئول دفتر نماینده در گراش؛ مهدی قنبری، مدیر فناوری اطلاعات دانشکده علوم پزشکی گراش؛ و مهدی عالمی، مدیر خدمات اینترنتی رایانت؛ از دلایل و مشکلات قطعی برق برای مردم حرف زده‌اند و شریفی، رئیس اداره مخابرات گراش؛ و حق‌شناس، مسئول دیتای اداره مخابرات با دادن توضیحاتی ما را از این خبر خوب مطلع کرده‌اند: «دیگر قرار نیست با قطع برق، دیتای مشترکین تجاری نیز قطع شود. وارون‌گر (اینورتر) جایگزین نصب شد.»
یوسفی: سال‌هاست پیگیر رفع مشکلات مخابرات هستیم
مهندس جعفر یوسفی، مسئول دفتر نماینده در گراش، از طرح گلایه‌های شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت در گراش از مخابرات شروع می‌کند: «یکی از گلایه‌مندی‌های سازمان‌ها و ارائه‌دهنده‌های اینترنت در گراش چه در مورد اینترنت‌های همراه و چه ثابت مربوط میشود به زمانی که برق در مخابرات می‌رود. نصب اینورتر یا ups در تامین برق پایدار اتاق دیتا مخابرات در این مواقع می‌تواند مانع از قطع شدن کامل اینترنت در سطح شهر شود.»
او که عضو شورای چهارم هم بوده است، با بیان این که سال‌ها است پیگیر رفع این مشکل در مخابرات هستیم، ادامه می‌دهد: «از سالیان قبل در این رابطه پیگیر بودیم و مکاتبه داشتیم ولی به نتیجه نرسیده است. در دیدار حضوری‌ام با جناب آقای مهندس ایزدی، مدیر کل مخابرات فارس، ما صحبت داشتیم و این مشکل را مطرح کردیم و باز هم به نتیجه نرسید با این که همان موقع به ما قول دادند این موضوع را پیگیری می‌کنند. آقای عباس‌پور، رئیس سابق، نیز همین قول را دادند و به نتیجه نرسید و الان هم ما دو هفته پیش به همراه مهندس جعفری، معاونت برنامه‌ریزی فرمانداری و برزگران، کارشناس فرمانداری، بازدید سرزده‌ای از مخابرات داشتیم و روی این مورد تاکید کردیم که هر چه زودتر موضوع باید برطرف شود. گفتند که موضوع را در دستور کار گذاشتند ولی نیاز به تامین اعتبار از استان دارد. ضرورت رفع این مشکل برای سازمان‌هایی مثل دانشکده‌ی علوم پزشکی، سامانه بیمارستان و یا اورژانس که قطع اینترنت مشکلات حیاتی را برای مردم به وجود می‌آورد، ملموس‌تر است.»
یوسفی از کاهش کاربرد ADSL نسبت به وایرلس و دیتاهای همراه برای کاربران، خبر می‌دهد و دلیل این اتفاق را توضیح می‌دهد: «در بحث توسعه‌ی اینترنت ثابت شهر در حلقه اصلی شهر ما تلفن‌های قدیمی را داریم. جاهایی از شهر که توسعه پیدا کرده است مانند شهرک فرهنگیان و مسکن مهر و … قاعدتا در انحصار شرکت مخابرات است. و همین امر باعث شده عملا شرکت‌های دیگر نتوانند ورود پیدا کنند و چون رقابت خوبی هم وجود ندارد قاعدتا کیفیت هم زیاد بالا نمی‌رود. از طرفی استفاده از تلفن‌های ثابت در حلقه اصلی شهر جذابیت زیادی برای شرکت‌ها ندارد و روزبه‌روز تکنولوژی تلفن اینترنت ثابت که همان ADSL است عملا دارد از بین می‌رود و بیشتر کاربرها دارند به فناوری وایرلس و دیتاهای همراه سوق پیدا می‌کنند.»
او در رابطه با سرعت کم اینترنت همراه در شهر به خصوص برای کاربران همراه اول می‌گوید: «به روز نبودن تجهیزات نصب شده در شهر، کمبود تجهیزات به دلیل تحریم بودن تجهیزات استفاده شده مخصوصا تجهیزاتی که در جنوب استان است باعث شده نتوانیم دکل‌های جدید را توسعه دهیم. البته نصب یک تا دو دکل جدید هم در برنامه است ولی به دلیل نبود تجهیزات عملا کار خوابیده و این پوشش‌دهی تکمیل نشده است. مخابرات هم دلایلی برای این سرعت کم می‌آورد که یکی از آنها وجود ریپترهای غیر مجاز (تقویت‌کننده) است. هر چند این مشکل، تاثیرگذار است ولی مساله‌ای که آن را با مدیر کل هم مطرح کردم این بود؛ دقیقا جایی که دکل همراه اول نصب است همانجا به فاصله ۵۰ متری نهایت صد متری دکل ایرانسل هم نصب است. کاربرهای ایرانسل این مشکل را ندارند و این نشان می‌دهد که تجهیزات همراه اول ضعف دارد. مخابرات البته زیاد زیر بار این موضوع نمی‌رود. خود پهنای باند داخلی همراه اول هم تاثیرگذار است که در بحث دیتا ضعف‌هایی در گراش دارد که احتمالا این مشکلات را دارد به وجود می‌آورد.»
مهدی عالمی: با هر قطعی برق در مخابرات، انتقال دیتا به مشکل می‌خورد
مهندس مهدی عالمی، مدیر خدمات اینترنتی رایانت، آماری از اینترنت‌های موجود در گراش را ارائه داد و گفت: «اینترنت به دو صورت ثابت و همراه ارائه میشود. همراه اول، ایرانسل و رایتل، اپراتورهای اینترنت همراه هستند. اینترنت ثابت هم به دو صورت ADSL (روی خط تلفن ثابت) و وایرلس (آنتن بی‌سیم) ارایه میشود. در گراش، تقریبا همه اپراتورهای همراه و ثابت، پهنای باند مورد نیازشان را از مخابرات تامین می‌کنند. به دلیل انحصاری که در ارائه فیبر نوری برای مخابرات وجود دارد، تامین دیتا هم به انحصار مخابرات در آمده است.»
عالمی، مخابرات را عامل اختلال در برخی از سرویس‌دهی‌های شرکت‌های اینترنت می‌داند و می‌گوید: «اگر به هر علت، در سرویس‌ها و بستر انتقال دیتا در مخابرات اختلالی به وجود بیاید، طبیعتا بخشی یا همه سرویس‌دهنده‌ها دچار اختلال خواهند شد. این موضوع در تابستان که قطعی برق را شاهدیم، به کرات خود را نشان داده و با هر قطعی برق در مخابرات، تامین برق تجهیزات انتقال دیتا به مشکل بر خواهد خورد و طبیعتا سرویس‌های ارایه شده مختل خواهد شد. از دیگر علت‌های قطعی و اختلال در اینترنت می‌توان به تجهیزات اپراتورها اشاره کرد؛ اپراتورهای ارایه‌کننده ADSL در مخابرات تجهیزاتی نصب کرده‌اند که در صورت خراب شدن، امکان اختلال و افت کیفیت سرویس وجود دارد. همچنین اگر سیم‌های مسی از مخابرات تا مشترک نیز دچار نویز شوند، کیفیت و سرعت اینترنت پایین خواهد آمد.»
او با اشاره به این که ADSL تکنولوژی قدیمی است که پهنای باند کمی را پشتیبانی می‌کند، ادامه داد: «با توجه به افزایش روز افزون نیاز مردم به پهنای باند بیشتر، این مساله بیشتر به چشم می‌آید. خوشبختانه تکنولوژی وایرلس، بخشی از این محدودیت را کم کرده و پهنای باند بیشتری را در اختیار مشترک قرار می‌دهد. بخش دیگری از مشکلات اینترنت در سرویس‌های بالادستی است که از حوزه اختیار و عمل اپراتورها خارج است. مثلا اگر در دریا فیبر قطع شود، پهنای باند ورودی کم شده و اثرش در سرعت اینترنت، خود را نشان خواهد داد. اگر سرویس‌هایی مانند DNS نیز دچار مشکل شوند نیز بر دسترسی به بخش زیادی از خدمات اختلال وارد خواهد کرد و برخی سایت‌ها و خدمات یا در دسترس نیستند و یا با اختلال مواجه هستند. وقتی همه‌ی اپراتورها با هم قطع می‌شوند به این معنی است که جایی که از آن سرویس دریافت می‌کنند، مشکل پیدا کرده است، یعنی مخابرات و زیرساخت‌های آن.»
مهدی قنبری: ادامه‌دار بودن مشکلات، توجیه‌پذیر نیست
مهندس مهدی قنبری، مدیر فناوری اطلاعات دانشکده علوم پزشکی گراش، با اشاره به این که قطعی‌های مکرر اگر ادامه‌دار باشد، توجیه‌پذیر نیست، گفت: «از حق نگذریم مخابرات یک شبکه پویا است که همیشه باید برقراری آن حفظ شود و این کار سختی است، پشتیبانی ۲۴ ساعته لازم دارد و کلی زیرساخت لازم دارد و استانداردها باید رعایت شود و نیروی انسانی کافی نیاز دارد. ما این موضوع را درک می‌کنیم ولی قطع شدن گاه و بیگاه اینترنت در شهرستان به خصوص بعد از قطعی برق، قابل توجیه نبود، هر کمبودی که باشد وقتی طولانی مدت ادامه داشته باشد، توجیه‌پذیر نیست.»
او می‌گوید: «بارها تذکر می‌دادیم که این مشکل وجود دارد و ممکن است از مخابرات باشد. البته ما دقیق نمی‌دانیم که آنجا چه زیرساختی دارد ولی مشخص بود که بخشی از سیستم برق اضطراری آنها به درستی فعال نیست. هر چند خودشان می‌گفتند ما ژنراتور داریم ولی ژنراتوری که در لحظه وارد مدار نشود و یا سیستم UPS ای که آنلاین نباشد به نظر ما به درد نمی‌خورد. حتی یک ثانیه هم نباید ارتباط قطع شود و اگر قطع میشود، بگویند که چه دلیلی دارد؟ نه این که همیشه قطع شود و کسی پاسخگو نباشد و بگویند مشکلی نداریم. باید تعددپذیری رعایت شود و قطعات اصلی همیشه موجود باشد که در مواقعی که مشکل پیش می‌آید سریع جایگزین شود و همین‌طور یک پشتیبان ۲۴ ساعته نیاز است که از لحاظ نیروی انسانی، مخابرات به شدت ضعیف است.»
قنبری با ابراز امیدواری به مدیریت جدید اداره‌ی مخابرات گفت: «به نظر می‌رسد که خوشبختانه آقای شریفی مشکلات موجود را قبول دارند و پیگیر رفع آن هستند. ما نیز نامه‌نگاری‌هایی با دفتر نماینده، رییس مخابرات کشور، رئیس مخابرات فارس و فرمانداری داشتیم. از دفتر نماینده و فرمانداری همان روز آمدند و بازدید کردند و با آقای شریفی جلسه گذاشتند و قول مساعد دادند که موضوع را حل کنند. به نظر می‌رسد زیرساخت‌های مخابرات نیاز به بازسازی و ترمیم و بودجه دارد و همین طور افزایش نیروی انسانی آن الزامی است.»
حق‌شناس: اولین ارگانی که مقصر تمام مشکلات شناخته میشود، مخابرات است
مهندس حق‌شناس، نماینده شرکت اینترنت ۲۰۲۰ مخابرات از شرکت‌های فروش اینترنت گلایه دارد: «در حال حاضر شهروندان گراش از خدمات اینترنتی چندین شرکت استفاده می‌کنند که نمایندگانشان صرفا بخش فروش را عهده دار هستند در صورتی که قاعدتا باید پشتیبانی و خدمات پس از فروش را هم ارائه کنند. اما تنها شرکتی که پشتیبانی را از صفر تا صد انجام می‌دهد، شرکت خود مخابرات یعنی ۲۰۲۰ است. بعضی افراد می‌گویند ۲۰۲۰ کیفیت خوبی ندارد. اما این ادعا نیاز به بررسی فنی دارد. باید توجه داشت که سرویس ADSL در بستر مخابرات و روی سیم مسی منتقل میشود و طبیعتا هر چه فاصله منزل مشترک از مرکز مخابرات دورتر باشد کیفیت خط پایین‌تر می‌آید و نویز بیشتری بر روی خط ایجاد میشود که منجر به افت سرعت می‌گردد. متاسفانه یک نفر روی مرز خارج شهر می‌ایستد و می‌گوید اینترنت من کار نمی‌کند، باید بُعد مسافت که باعث ایجاد نویز بین مرکز تا خانه مشترک میشود را سنجید. خوشبختانه در بخش خودمالکی (مجتمع زیتون) مجتمع ولی عصر(ع) و مجتمع صادق‌فرد کل تجهیزاتشان فیبر نوری و اینترنت پرسرعت FTTH است یعنی افت سرعت اصلا نداریم حتی سرعت ۵۰ را هم می‌توانیم پوشش دهیم.»
او با تاکید روی این موضوع که مخابرات تنها مسئول پشتیبانی از شرکت ۲۰۲۰ است، گفت: «ما مسئول پشتیبانی از شرکت ۲۰۲۰ هستیم ولی شرکت‌های دیگر به ندرت پشتیبانی دارند چون هر جا خرابی دارند به سامانه مخابرات مراجعه می‌کنند و ثبت خرابی می‌کنند حتی اگر اینترنت را از شرکت دیگری گرفته باشند، اولین ارگانی که مقصر تمام مشکلات معرفی میشود، مخابرات است. در مورد سایر شرکت‌ها مخابرات تنها موظف است خط تلفن ثابت را سالم به مشترک تحویل دهد و بقیه مشکلات به خود شرکت مربوط میشود و کاری از مخابرات برنمی‌آید.»
حق‌شناس اضافه کرد: «در حال حاضر مشترکین زیادی داریم که اکثر آنها از خدمات ما رضایت دارند. بسته ۱۵۰ گیگ ۳ ماهه می‌گیرند و در ۱۵ یا نهایت ۲۰ روز تمام می‌کنند. این نشان می‌دهد که کیفیت خط ما بالا است و سرعت آن قدر متعادل است که ۱۵۰ گیگ را در چند روز بتوان استفاده کرد.»
حق‌شناس نوسازی شبکه‌های فرسوده را راه حل مشکلات قطعی اینترنت در بارندگی‌ها می‌داند و می‌گوید: «بیشترین قطعی و خرابی که ایجاد میشود در کلات است چون پاقلعه بافتی قدیمی دارد و عمر شبکه بالا رفته و دچار فرسایش شده و باید نوسازی شود. ما در حد توانمان نوسازی بخش‌هایی از منطقه را انجام دادیم و برای بخش‌های دیگری از بافت فرسوده شهر از مرکز استان، تقاضا کردیم که نیروی کمکی اعزام کنند.»
او در رابطه با سرعت اینترنت نیز می‌گوید: «سرعت اینترنت بستگی به نوع نیاز شما دارد. در حال حاضر شرکت ۲۰۲۰ این توانایی را دارد که بسته به نوع نیاز اعلام شده توسط مشترک، تنظیمات مناسب را جهت دریافت مناسب‌ترین خدمات بر روی خط مشترک انجام دهد. مثلا برخی افراد بیشترین استفاده‌ای که دارند دانلود است و بعضی افراد آپلود. مشترکین در هنگام ثبت نام اینترنت می‌توانند به مخابرات مراجعه کنند و بیشترین میزان مصرف خودشان را اعلام کنند تا ما با انجام تنظیمات مناسب، خدمات بهتری به آنها ارائه دهیم. ما این توانایی را داریم که با بررسی خط‌وط تلفن مشترکین حداکثر سرعت قابل ارائه به مشترک را اعلام کنیم تا هزینه اضافه‌ای صرف نکنند.»
شریفی: مشکل حل شده، با قطع برق، دیتای مشترکین تجاری قطع نمی‌شود
مهندس شریفی با این نوید که دیگر بعد از قطعی برق، قطعی دیتای تجاری نخواهیم داشت، صحبت‌هایش را شروع کرد و گفت: «پس از پیگیری‌های مداوم ما، با حضور تیمی از کارشناسان استان این مشکل برطرف شده است. اینورتر جدیدی جایگزین شده و از این پس همزمان با قطعی برق، دیتای مشترکین تجاری قطع نمی‌شود.»
شریفی، رئیس مخابرات، بخشی از مشکلات مربوط به سرعت اینترنت را سیم‌کشی غیر اصولی در داخل ساختمان می‌داند و توضیح می‌دهد: «متاسفانه در قسمتی از ورودی بسیاری از منازل خط تلفن در کنار سیم برق قرار دارد که باعث ایجاد نویز زیاد بر روی خط تلفن شده و در نتیجه منجر به افت سرعت اینترنت میشود. بهتر است مسیر عبور سیم‌های تلفن و برق حداقل ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر از هم فاصله داشته باشند.»
شریفی گفت: «توصیه ما به همشهریان این است که نقاط اتصال سیم‌های مخابرات در ورودی منازل را وارسی کنند تا اگر در اثر رطوبت یا بارندگی دچار اکسیدگی شده آن را رفع کنند. این موضوع هم در سرعت اینترنت و هم در کیفیت مکالمات صوتی تاثیرگذار است. یکی از دلایل نارضایتی بعضی مشترکین این است که بسته‌های اینترنت با سرعت پایین خریداری می‌کنند و توقع سرعت بالا از آن را دارند.»
او با اشاره به انواع تکنولوژی‌های اینترنت قابل دسترس در گراش می‌گوید: «ما چند نوع تکنولوژی اینترنت داریم که شامل FTTH، ADSL و VDSL میشود. VDSL جدیدترین نوع تکنولوژی قابل انتقال روی سیم مسی است که می‌تواند از ۲۰ تا ۸۰ مگابایت بر ثانیه سرعت دانلود را بر اساس کیفیت و فاصله خط ارتباطی مشترک تا تجهیزات ارائه‌دهنده سرویس برای کاربران فراهم کند. این سرعت تقریبا ۱۰ برابر سرعت متوسط خدمات در نسل قبلی سرویس‌های اینترنت ثابت است. مجتمع سیمرغ در حال حاضر از این تکنولوژی بهره می‌برد. تکنولوژی FTTH که بر روی فیبر نوری منتقل می شود و در حال حاضر بالاترین سرعت و کیفیت را عرضه می‌کند هر چند برای یک منزل مقرون به صرفه نیست ولی برای مجتمع‌ها، بسیار مناسب است و توصیه ما این است که مجتمع‌های در حال ساخت، در هنگام اجرای تاسیسات برای دریافت این سرویس پیش‌بینی‌های لازم را انجام دهند. چون در این نوع تکنولوژی از سیم مسی استفاده نمی‌شود و فیبر نوری تا منزل مشترک کشیده میشود، کیفیت بالایی دارد و نویزپذیر نیست حتی اگر از کنار شبکه برق عبور کند مشکل ساز نیست. در حال حاضر مجتمع در حال ساخت صادق‌فرد، مجتمع ولی عصر(عج)، مجتمع خودمالکی زیتون همگی از تکنولوژی FTTH استفاده می‌کنند و توصیه ما این است که میزان رضایت ساکنین این مجتمع‌ها را در مورد سرعت اینترنت جویا شوید.»
او در پایان به نکته دیگری نیز اشاره می‌کند: «از جمله خدمات مخابراتی که کمتر شناخته شده است، امکان ثبت شماره تلفن همراه در سامانه ۱۱۸ است. این سرویس بیشتر مناسب شاغلینی است که به هر دلیل به تلفن ثابت دسترسی ندارند. مثلا افراد دارای شغل سیار یا افرادی که محل کارشان خارج از شهر است. برای استفاده از این سرویس، مشترکین می‌توانند حداکثر تا دو شماره تلفن همراه حتی از اپراتورهای خصوصی مثل ایرانسل و رایتل را در سامانه ۱۱۸ ثبت کنند. البته استفاده از این خدمت مشمول پرداخت هزینه‌ای حدود ۲۰ هزار تومان در ماه است.»