هفت برکه: «توزیع نان در بازار کم است، چون سهمیه‌ی آرد کم است.» این حرف یکی از قدیمی‌ترین نانواهای گراشی است. عبدالهی شمسی از سال ۷۷ با احداث شرکت خصوصی پخت و توزیع لیتک شروع به کار کرد، نام و بِرند او بعدا تبدیل به «نان سخاوت» شد، و در منطقه شناخته شده است. تجربه و آگاهی او باعث شد تا این بار ما این سوال را از او بپرسیم:«چرا آرد در گراش کم است؟»
عامل کمبود آرد در گراش چیست؟
دلایل مختلف کمبود آرد در گراش، پاسخ دادن به این سوال را برای او پیچیده کرده است، او با طمانینه جواب می‌دهد:«افزایش قیمت برنج، باعث شده است که مردم بیشتر به خرید نان تمایل پیدا کنند. نیاز و خرید بیشتر مردم، تولید و توزیع بیشتر را می‌طلبد و از طرفی برای تولید نان بیشتر، نیاز به آرد بیشتر است.در حال حاضر با وجود دست و پا زدن مردم در تورم، میزان مشاغل خانگی در شهر افزایش پیدا کرده است، زنانی که با خرید آرد از نانوایی‌ها اقدام به شیرینی‌پزی و یا پخت نان خانگی می‌کنند. عده‌ای نیز برای مصرف روزانه‌ی خانواده، نان خانگی پخت می‌کنند و تعداد این خانواده‌ها نیز در گراش کم نیست. این اشخاص آرد مورد نیاز خود را از کجا تامین می‌کنند؟ متاسفانه مسئولین هیج سهمیه‌ای برای مشاغل خانگی در نظر نگرفته‌اند. و تنها راهی که پیش پای آن‌ها قرار داده، خرید آرد آزاد است و اختلاف قیمت بین خرید آرد آزاد و خرید آرد از نانوایی‌ها خیلی زیاد است. و همین موضوع باعث شد خرید و فروش آرد در نانوایی‌ها به صورت غیرقانونی زیاد شود. البته من به نانوایی‌ها حق می‌دهم وقتی تقاضا زیاد است باید بفروشند، مسئولین باید سهمیه آرد مشاغل خانگی را نیز در نظر بگیرند. برای افرادی که تولید خانگی دارند خرید آرد آزاد اصلا نمی‌صرفد. و مورد دیگر قیمت پایین آرد باعث شده دامداران نیز برای تامین غذای مورد نیاز دام از آرد استفاده کنند و همه این مسائل دست به دست هم داده و عامل کمبود آرد در گراش شده است.»
اداره صمت: به دنبال افزایش سهمیه آرد هستیم
اسماعیل بلبلی، رئیس اداره‌ی صنعت، معدن و تجارت گراش نیز با تایید کم بودن سهمیه‌ی آرد نانوایی سخاوت می‌گوید:«سهمیه‌ی تخصیص یافته از سوی اداره‌ی غله برای نانوایی سخاوت ۸۸۰ کیسه آرد است. که با توجه به میزان توزیعی که نان سخاوت در منطقه دارد خیلی کم است. ما درخواست دادیم تا در کارگروه آرد و نان در میزان سهمیه‌ی این شرکت تجدید نظر شود. البته ما در این زمینه چند بار نامه زدیم و پیگیری کردیم و شورای شهر آقای دانشور مستقیم از استان پیگیری کردند و صحبت کردند و وعده‌هایی هم گرفتند ولی با جابه‌جایی‌های مدیریتی که انجام شد، کار عقب افتاد و بدون شک جهاد کشاورزی هم پیگیری می‌کند که سهمیه آرد این شرکت افزایش پیدا کند.»
عبدالهی شمسی در جواب به این سوال که آیا خود شما فعالیتی برای بالا رفتن میزان سهمیه‌ی آرد شرکت انجام داده‌اید یا نه؟ گفت:«ما دستگاه تولید نان را به روز و عوض کردیم که تنها هزینه‌ی یکی از این دستگاه‌ها حدود ۴۸۰ میلیون تومان است، شاطر ماهرتر استخدام کردیم. شاطر من شبی ۱۸ کیسه نان می‌زند. از ساعت ۱۴ تا ۱۰ روز بعد مدام در حال کار کردن است و خودروهای توزیع نیز می‌آیند و تحویل می‌گیرند. بعضی از گراشی‌ها هم خودشان می‌آیند شهرک صنعتی و تحویل می‌گیرند. مشتری‌هایی هم از مناطق دیگر داریم که با خانواده می‌آیند و خانواده‌ای ۲۰۰ تا ۳۰۰ نان از شرکت می‌خرند و می‌گویند در شهر این طور نانی گیرمان نمی‌آید. قبلا به ازای هر دستگاه پخت نان جدید، یک سهم آرد برای آن دستگاه اختصاص داده می‌شد مثلا دستگاه پخت نان فانتزی ۷۵ کیسه آرد سهمیه داشت، دستگاه لبنانی ۱۵۰ کیسه آرد، دستگاه لواش ۲۵۰ کیسه آرد سهمیه داشت. ولی الان این طور نیست، نمی‌پرسند شما چند دستگاه دارید؟ شاید در برخی از شهرها تنها با داشتن یک فر، ۶۰۰ سهمیه آرد به او اختصاص دهند ولی من که ۱۱ دستگاه دارم فقط باید ۸۸۰ کیسه آرد سهمیه‌ی آردم باشد.»
عبدالهی شمسی: به من آرد اختصاص دهید ۲۴ ساعت کار می‌کنم
او از اعتراض فروشندگان در سوپرمارکت‌ها نسبت به توزیع نان در شهر باخبر است و می‌گوید:«سوپرمارکت‌ها از ما توقع دارند به جای ۵۰ نان ۱۰۰ نان به آن‌ها تحویل دهیم. ولی خوب وقتی کمبود آرد است من مجبورم نهایت ۷۰ بسته به آن سوپرمارکت اختصاص دهم. زمانی که آرد آزاد بود من حتی در بوشهر، عسلویه، قشم و کیش و بندرعباس نان توزیع می‌کردم. آن موقع شبی ۸۵ کیسه شبانه روز پخت داشتم و ۳۲ کارگر داشتم الان من ۱۴ کارگر زن و مرد و شش راننده بیشتر ندارم. شما به جای ۸۸۰ کیسه آرد، هزار و ۲۰۰ کیسه آرد به من اختصاص دهید من ۲۴ ساعت کار می‌کنم و در خدمت مردم هستم. خود آقای سمیعی به ما قول دادند که سهم ما را هزار تا می‌کنند، ولی خبری نشد.»
عبداللهی شمسی در مورد توزیع در شهرهای دیگر می‌گوید: «البته من به جز گراش در مناطق دیگر نیز توزیع نان دارم ولی با توجه به شرایط کمبود نان در گراش اگر به عنوان مثال در اوز ۴۰۰ بسته سفارش دارند ما نهایتا ۱۰۰ بسته به آن‌ها اختصاص می‌دهیم یا اگر گفتند برای لار ۵۰۰ تا بسته نان می‌خواهیم ما ۱۵۰ بسته به آن‌ها می‌دهیم.»
قیمت نان‌های تولیدی شرکت سخاوت چقدر است؟
عبدالهی شمسی با اشاره به نوع و قیمت نان‌هایی که در شرکت نان سخاوت تولید می‌شود، ادامه می‌دهد:« نان لواش به قیمت هزار و ۸۰۰ تومان به توزیع‌کننده تحویل داده می‌شود و قیمت آن در بازار ۲۵۰۰ است. البته شنیده‌ام بعضی از فروشندگان آن را به قیمت سه هزار تومان هم می‌فروشند یک بار که دلیل آن را از یکی از فروشندگان پرسیدم جواب داد: «اگر مشتری سوال کرد که چرا ۳ تومان می‌فروشید با او ۲۵۰۰ حساب می‌کنیم و اگر سراغ نگرفت هم ما کار خودمان را می‌کنیم و ۳ هزار تومان می‌فروشیم!»
قیمت نان لبنانی در شرکت ۲۵۰۰ است و در بازار ۳ هزار تومان به فروش می‌رسد. نان ساندویجی ما به قیمت ۴۰۰۰ تومان تحویل راننده می‌دهیم و راننده ۴۵۰۰ تومان تحویل مغازه‌دار می‌دهد البته برای بعضی از فروشندگان که مشتری زیادی دارند و بیشتر سفارش می‌دهند تخفیف قائل می‌شوند و مثلا ۴۲۰۰ با آن‌ها حساب می‌کنند. نان لقمه به قیمت ۳۰۰۰ تومان، تست به قیمت هفت هزار تومان، باگت فرانسوی پرکنجد به قیمت هزار و چهارصد تومان، باگت ساده به قیمت ۸۰۰ تومان و بربری به قیمت ۳ هزار تومان به رانندگان تحویل می‌دهیم ولی از قیمت فروش آن در بازار دقیق اطلاع ندارم. ما قبلا نان سوخاری هم داشتیم که از وقتی تخم مرغ گران شد دیگر این نوع نان را پخت نمی‌کنیم و همین طور نان بلوری که به قیمت ۳ هزار تومان می‌فروختیم بعد از کمبود آرد دستگاه پخت آن را فروختیم. قبلا شیرینی هم پخت می‌کردیم ولی حالا با کم بودن سهمیه آرد حدود دو سال است که مجوز پخت شیرینی را هم از ما گرفته‌اند، کیک تولیدی ما آن‌قدر معروف بود که روزانه ۴۰۰ کیلو فقط از خود لار سفارش داشتیم.»
مشکلات شهرک صنعتی
حمایت نشدن او از سوی مسئولین باعث گلایه‌مندی عبدالهی شمسی از این وضعیت شده است. او می‌گوید:«زمانی به من نامه دادند که به هیچ عنوان غیر از شما کارخانه‌ی تولید نان دیگری نباید در منطقه باشد چرا الان چهار، پنج کارخانه در منطقه زدید؟ چه کسی جوابگو می‌شود؟ می‌گویند بهداشت را رعایت کنید، می‌گویند در کارخانه پشه زیاد است ولی نمی‌گویند الان چند سال است که شهرداری دنبال نیرویی است که بیاید و آشغال‌های شهرک صنعتی را جمع کند ولی هنوز به جایی نرسیده است و آشغال‌ها روی هم تلنبار شده است و تعداد سگ‌های ولگرد در منطقه هر روز زیادتر می‌شود. ۵ سال است این شهرک روشنایی ندارد.»
او با اشاره به این که ۹۰ درصد نان‌های شرکت او در گراش توزیع می‌شود، گفت:«خودرو توزیع نان درگراش روزانه ۴ تا ۵ بار در شرکت رفت و آمد دارد .یک بار صبح ساعت ۵:۳۰ دقیقه نان‌ها را تحویل می‌گیرد برای مغازه‌هایی که صبح زود باز می‌کنند بعد ساعت ۷ برمی‌گردد و تا ساعت ۸ توزیع نان را تمام می‌کند و تا ظهر هر روز حدود دو هزار تا دو هزار و دویست بسته در گراش توزیع نان لواش داریم. از طرفی من نباید مشتری و بازار منطقه را هم از دست بدهم و چون سهمیه آرد ندارم این موضوع باعث می‌شود گاهی از شهرهایی مثل جهرم، استهبان و نی‌ریز، آرد اضافه بخرم.»
سمیعی،مسئول اداره غله: اولویت شرکت سخاوت توزیع نان در گراش است
سمیعی مسئول اداره‌ی غله‌ی لار، گراش، اوز و خنج با تاکید روی این موضوع که در حال حاضر سهمیه‌ی نانوایی سخاوت مناسب است و اولویت کاری او صرفا توزیع در خود شهرستان گراش است، از مسئول شرکت سخاوت توقع دارد که بازار توزیع و فروش خود را در شهرها و مناطق دیگر نادیده بگیرد. او در یک گفت و گوی تلفنی گفت:«سهمیه‌ی نانوایی سخاوت خیلی خوب است. ما بارها با او صحبت کردیم که اولویت کاری او توزیع در محل شهرستان گراش است. اگر او در مناطق دیگر هم توزیع داشته باشد بله. سهمیه‌ی او کم می‌آید.»
او افزایش سهمیه‌ی این نانوایی را وابسته به رایزنی و هماهنگی با استان می‌داند و ادامه می‌دهد:«اگر این شرکت خواستار توزیع در مناطق دیگر است باید با استان هماهنگی و رایزنی کند تا با تایید استان بتوانیم میزان سهمیه‌ی آرد این شرکت را افزایش دهیم.»