هفت برکه: در جلسه‌ی کارگروه اجتماعی شهرستان اعلام شد آمار پروند‌ه‌های طلاق ارجاعی به بهزیستی در سه سال اخیر سه برابر شده است و زوج‌ها عدم مسئولیت‌پذیری و فقدان بلوغ فکری را دلیل اصلی خود برای طلاق اعلام کرده‌اند. البته باید در نظر داشت حدود ۴۰ درصد طلاق‌های گراش در دوران عقد اتفاق می‌افتد.
به گزارش روابط عمومی فرمانداری گراش، جلسه کارگروه اجتماعی با بررسی دو موضوع پیشگیری از مرگ کودکان زیر پنج سال و طلاق به ریاست مجید غلام‌پور، فرماندار گراش و با حضور اعضای کارگروه در تاریخ چهارشنبه، ۱۵ دی‌ماه ۱۴۰۰، در فرمانداری برگزار شد. مجید غلام‌پور، فرماندار گراش در این جلسه با بیان این که بسیاری از آسیب‌های اجتماعی ریشه در یکدیگر دارند، اظهار داشت: «در حوزه آسیب‌های اجتماعی، طلاق و اعتیاد به مواد مخدر دو معضل جدی شهرستان است، مقابله با این پدیده‌ها نیازمند ریشه‌یابی و اقدامات موثر و استفاده از همه ظرفیت‌ها است.»
فرماندار: غرق شدن در کمین کودکان
مجید غلام‌پور، با اشاره به این که رفع آسیب‌های اجتماعی امکان پذیر است، تصریح کرد:«مهمترین خطر و آسیبی که جامعه را تهدید می‌کند، آسیب اجتماعی است و نیاز است تا مردم راه مقابله با این گونه آسیب‌ها را بیاموزند.»
وی با بیان این که آسیب‌های اجتماعی در سطح محدود هم زیبنده‌ی شهرستان گراش نیست، تصریح کرد:«معضلات اجتماعی حیات فرهنگی و اجتماعی شهرستان را در معرض خطر قرار می‌دهد و نیاز است با عزم و اراده جدی مسئولین و مردم چهره شهر از آسیب‌ها پاک شود.»
فرماندار گراش با بیان اینکه برای کنترل آسیب‌ها و معضلات اجتماعی به آگاه‌سازی جامعه و اطلاع رسانی نیاز است، خاطر نشان ساخت:«طرح آسیب‌های اجتماعی و پرداختن به علل بروز و راهکارهای پیشگیری از مباحث بسیار مهم و اساسی بوده و غفلت از آن ممکن است ضربه‌های جدی و غیر قابل جبران ناپذیری بر پیکره و بنیان جامعه وارد نماید. این مهم یکی از دغدغه‌های اصلی مقام معظم رهبری و برنامه اولویت‌دار دولت است که همه مدیران باید پای کار و در این زمینه تلاش جهادی و مضاعف داشته باشند.»
مجید غلام‌پور با تاکید بر اینکه روحانیون و نخبگان جامعه نقش مهمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی ایفا می‌کنند، افزود:«روحانیون مرجعی مورد اعتماد برای رفع مشکلات مردم هستند، ارائه ایده‌ها نو و خلاقانه و بیان مشکلات و معضلات مبتلا به جامعه توسط روحانیون، نخبگان و کارشناسان و استفاده از ظرفیت مساجد می‌تواند به کاهش آسیب‌های اجتماعی در جامعه کمک کنند.»
فرماندار گراش حوادث غیرعمد را بیشترین علت مرگ و میر کودکان شهرستان گراش عنوان کرد و افزود: «غرق شدگی بالاترین آمار را در مرگ کودکان دارد به طوری که سالانه ۵ یا ۶ کودک به این حادثه در حوضچه‌ها و استخرها گرفتار و بعضا منجر به مرگ می‌شود.»
وی به رعایت اصول ایمنی در اجرای پروژه‌های سطح شهر تاکید کرد و اضافه نمود:«ارتقای سلامت کودکان از مهمترین شاخص‌های توسعه پایدار است و پیشگیری از وقوع حادثه درکودکان، مستلزم رعایت نکات ایمنی و آگاه سازی خانواده‌ها است.»
در این جلسه اعضای کارگروه علل و موانع‌های پیش رو کاهش آسیب‌های اجتماعی و علت مرگ و میر کودکان زیر پنج سال را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
معاون بهداشت: ۴۰۰۰ هزار افغان زیر پوشش خدمات بهداشتی هستند
علیرضا مساح، معاون بهداشت دانشکده علوم پزشکی گراش، با بیان این موضوع که همان‌طور که برای افزایش نرخ باروری برنامه‌ریزی می‌کنیم، می‌بایست برای کاهش مرگ نیز تدابیری اندیشید، گفت: «وزارت بهداشت متولی ۲۵ درصد از مولفه‌های تاثیرگذار بر سلامت است و سایر ارگان‌ها و نهادها و سازمان ۷۵ درصد از مولفه‌هایی که در زمینه سلامت مهم هستند را در اختیار دارد. در حوادث مرگ بین کودکان، غرق شدگی خیلی مهم است. در شهرستان گراش با توجه به داشتن آب‌انبارها و استخرهای غیر استاندارد در سطح باغ و مزارع شهرستان گراش، مرگ از طریق غرق‌شدگی را شاهد بودیم و موردهایی را هم داشتیم که به خیر گذشته و منجر به فوت نشده است. وقتی بحث آب انبار می‌شود می‌توان از وزارت اوقاف به عنوان متولی اصلی نام برد که باید مسئولیت حوادث در این بخش را برعهده داشته باشد.»
او به حوادث دیگری که ممکن است عامل مرگ کودکان شود، اشاره کرد و گفت: «دو، سه سال قبل، مرگ کودک به دلیل آوار شدن دیوار را نیز داشتیم. این جا نقش بنیاد مسکن، نظام مهندسی، اداره راه و شهرسازی برای نظارت بر ساخت و سازها و ایمنی ساختمان برجسته می‌شود. به دلیل ناایمن ساخته شدن برخی بناها در شهر و روستا ممکن است این اتفاق تلخ تکرار شود. مرگ‌هایی که در اثر حوادثی مانند تصادف اتفاق می‌افتد مثلا کودکی که ترک موتورسیکلت یا روی صندلی جلو خودرو نشسته است. عزیزان در حوزه راهنمایی و رانندگی و سوانح در این زمینه نقش پررنگی دارند تا با عمکلرد خود، از این نوع مرگ‌ها جلوگیری کنند. در زمینه مسائل بهداشتی در سطح شهرستان ما هنوز روستاهایی را داریم که از آب، آب انبار استفاده می‌کنند و ممکن است درگیر بیماری اسهالی شایع شوندکه منجر به مرگ می‌شود. دو مورد از مرگ‌های کودکان در سال ۹۹ مربوط به جمعیت افغانستانی‌های مقیم گراش بود که این موضوع روی شاخص‌های حوزه سلامت شهرستان با توجه به جمعیت نزدیک به ۴ هزار نفر که در شهرستان حضور دارند و تحت پوشش از نظر خدمات سلامت هستند، تاثیرگذار است.»
مساح از تاثیرگذاری و نقش آموزش و پرورش در حوزه سلامت صحبت کرد و ادامه داد:«آموزش و پرورش، جمعیت و گروه هدفی که می‌تواند در آینده برای ما تاثیرگذار باشد را در اختیار دارد، اگر هدف این است که کاری با موفقیت انجام شود باید در مدارس و روی دانش‌آموزان کار کنیم. ما در حوزه سلامت آموزش و پرورش، بحث مراقبین سلامت را داریم ولی آموزش و پرورش در مضیقه است. برای پیشگیری از مرگ و یا ایجاد فرهنگی که سلامت را در جامعه حاکم کند باید روی همه گروه سنی کار شود و تدابیری اندیشیده شود. چون در شهرستان گراش از نظر شبکه‌های درمانی قدرت داریم و جمعیت در دسترس‌تر هست می‌توانیم کارهای پیشگیرانه را به بهتر انجام دهیم و برخی از مشکلات را حل کنیم.»
کارشناس خانواده: کودکان زیر یک سال بیشتر در معرض خطرند
ثریا انصاری، مدیر گروه سلامت، جمعیت، خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشکده علوم پزشکی، روند شاخص مرگ را به دلیل کاهش موالید، افزایشی اعلام کرد و گفت: «هر چه موالید کمتر، شاخص مرگ بیشتر است. میزان مرگ و میر کودکان یکی از مهمترین شاخصه‌های بهداشتی، فرهنگی و اقتصادی در هر جامعه‌ای است. یکی از شاخصه‌های مهم توسعه و سلامت در کشورها، نداشتن مرگ بین گروه سنی کودکان زیر ۵ سال است که در سالهای قبل در سطح کشور و در سطح دنیا مرگ کودک زیر ۵ سال کاهش داشته است در کشور ما هم به همین شکل ولی همچنان نسبت به کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه هنوز میزان مرگ‌ها بالا است.»
او میزان مرگ کودکان ۱ تا ۵۹ ماهه در سالهای ۹۷ تا ۹۹ را مقایسه می‌کند و می‌گوید:« سال ۹۹ موارد مرگ‌های کودکان افزایش داشته که ۲ مورد مربوط به اتباع بیگانه است اتباع بیگانه اگر بیماری داشته باشند به دلیل هزینه بالا به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنند و بچه‌هایی که مریض هستند، فوت می‌کند و این جز شاخص‌های ما تعریف می‌شود. در شهرستان گراش سال ۹۷؛ چهار و نه دهم درصد، سال ۹۸؛ پنج و هفت دهم درصد و سال ۹۹؛ ۶ و سه دهم درصد مرگ کودکان را در شهرستان گراش شاهد بودیم.»
انصاری لیستی از عوامل مرگ و میر در بین کودکان را ارائه کرد و ادامه داد: «اولین علت مرگ و میر در کودکان در کشور و شهرستان گراش، سوانح و حوادث بوده است، اولین حوادثی که باعث مرگ کودکان شده است، حوادث مربوط به حمل و نقل و تصادفات بوده و بعد از آن غرق شدگی. در سال ۹۹ به علت شیوع کرونا، بیماری‌های سیستم تنفسی مهمترین عامل مرگ و میر در کودکان بوده است. طبق مقایسه آماری علل مرگ کودکان ۱ تا ۵۹ ماهه در سال ۹۸ و ۹۹؛ در سال ۹۸؛ علل خارجی مرگ و میر از طریق حوادث مانند تصادف، بیماری‌های غددی، تغذیه و متابولیک، ناهنجاری‌های مادرزادی و کروموزومی، بیماری‌های عفونی و انگلی، بیماری‌های سیستم خونساز و دستگاه ایمنی، بیماری‌های سیستم ادراری تناسلی با ۱۶.۶ درصد به یک میزان در مرگ کودکان شهرستان گراش تاثیرگذار بوده است.
اما در سال ۹۹، بیماری‌های سیستم تنفسی و ناهنجاری‌های مادرزادی و کروموزمی با ۲۸.۴ درصد مهمترین عامل مرگ در بین نوزدان و کودکان در شهرستان بوده که نسبت به سال ۹۸ حرکت افزایشی نیز داشته است و بعد از آن سرطان، علل خارجی مرگ و میر در حوادث، بیماری‌های غدد، تغذیه و متابولیک همه این عومل با ۱۴.۲ درصد عامل مرگ کودکان در سال ۹۹ بوده است.»
کارشناس معاونت بهداشت به اهمیت آگاهی خانواده از حوادث و مراقبت از فرزندان و نقش پیشگیرانه آن اشاره کرد و گفت:«در مقایسه توزیع مرگ بین گروه سنی، طبق آمار ۵۰ درصد مرگ‌ها و بیشترین موارد مرگ در گروه سنی کودکان یک ماه تا زیر یک سال اتفاق افتاده است.در بین عوامل مرگ، حوادث جز مرگ‌های قابل پیشگیری محسوب می‌شود؛ با مدیریت و بهسازی مکان‌های غیر ایمن در سطح شهر و روستا مانند آب انبار، چاه، حوض و استخرها و رعایت قوانین در هنگام رانندگی از جمله سوار نکردن کودک بر ترک موتور و ساخت ساختمان و منازل مسکونی ایمن، می‌توان مانع از بروز مرگ در کودکان شد. حضور جمعیت افغان‌ها در شهرستان و تاثیر مرگ و میر آن‌ها بر شاخص‌های سلامت نیز موضوع دیگری است که باید به آن توجه داشت.»
نظام مهندسی: سازه‌های ناایمن باید دوره‌ای بررسی شود
مهندس مصطفی سرخی، رئیس دفتر نظام مهندسی گراش، با گلایه از عدم مشورت مسئولین شهر از ارگان‌های خدماتی و نظارتی مانند نظام مهندسی گفت: «اگر سازه‌هایی در سطح شهر باشد که برای کودکان خطرآفرین هستند، متولی اول در این مورد، شهرداری است از جمله پارک شهر که یک سری سازه‌های آبی دارد و این می‌طلبد کارشناس شهرسازی نسبت به ایمن سازی سازه‌ها اقدام کند اما در این زمینه مشاوره‌ای گرفته نمی‌شود و به صورت سلیقه‌ای رفتار می‌شود و از ما به عنوان ارگان خدماتی و نظارتی، مشاوره گرفته نمی‌شود و عملا ما کنار گذاشته می‌شویم.متولی آب انبار‌های سطح شهر نیز شهرداری و اوقاف است.ما منتظریم گزارشی از این متولیان امر به ما برسد تا نسبت به آن گزارش ما بتوانیم اقدام پیشگیرانه انجام دهیم ولی معمولا این اتفاق نمی‌افتد و گزارشی به دست ما نمی‌رسد، در حالی که نیاز است از سازه‌های به صورت دوره‌ای بازدید شود تا اگر نیاز به ایمن‌سازی دارند ایمن‌سازی شوند.
برای باغ شهرها هم چون خصوصی هستند، عملا ارگان خاصی نمی‌تواند نظارت کامل داشته باشد. وقتی یک ملک خصوصی خارج محدوده ساخته می‌شود مالک به میل خودش انواع و اقسام طراحی برای باغ خودش انجام می‌دهد از جمله شاید هدف از ساخت یک استخر ذخیره آب باشد ولی به عنوان استخر شنا هم استفاده می‌شود.»
بهزیستی: مسئولیت‌ناپذیری، خیانت و اعتیاد مهمترین عوامل طلاق
حلیمه خانون ملکی، رئیس اداره بهزیستی گراش، خیلی کوتاه، سه عامل اصلی طلاق، از سال ۹۷ تا ۹ ماه اول سال ۱۴۰۰ را معرفی کرد و گفت:«عدم مسئولیت پذیری و فقدان بلوغ فکری، خیانت و اعتیاد، مهمترین عوامل طلاق در طول این مدت در شهرستان گراش بوده است.
بخش آمار طلاق و ازدواج به درخواست اداره بهزیستی از گزارش حذف شد
رییس سازمان تبلیغات: محله‌ای به معضلات اجتماعی نگاه کنیم
حجت السلام سید حسن موسوی، رئیس اداره تبلیغات گراش، به استفاده از توانمندی‌های روحانیت و هیات‌های مذهبی محلی در کنترل آسیب‌های اجتماعی تاکید کرد و گفت:«افرادی که معتاد هستند در چه محله‌ای هستند در کدام قسمت از شهر دارند زندگی می‌کنند؟ چرا افراد معتاد در آن منطقه راحت زندگی می‌کنند؟ برای این که این‌ها خیلی راحت به ساقی دسترسی دارند. چرا به ساقی دسترسی دارند؟ چون ساقی امنیت دارد. چرا امنیت دارد؟ چون کسی گزارش نمی‌دهد. چرا کسی گزارش نمی‌دهد؟ کار باید ریشه‌یابی شود. باید از روحانی مسجد و هیات مذهبی آن منطقه استفاده شود. علت اعتیاد چیست؟ بیکاری. علت بیکاری چیست؟ چون مدرک ندارند. چرا مدرک ندارند؟ چون در منطقه اصلا مرکز آموزشی نیست. کسی نیست آموزش دهد. امکانات و ابزارهایی که در دست مردم است مثل فضای مجازی و اینترنت با فرهنگ ما فاصله دارد. نوع فرهنگ استفاده از این ابزارها را نداریم. بررسی کنند کدام قسمت شهر مشکلات بیشتر است در آن قسمت موضوعات پرورشی بیشتر کار شود کار را باید ریشه‌ای بررسی کرد. فرهنگ زندگی و معاشرت ما با این امکانات امروزی که روز به روز بیشتر می‌شود مقداری فاصله دارد. در موضوع طلاق باید ببنیم طلاق در کدام محلات بیشتر است؟ و آن را ریشه‌یابی کنیم. محله‌هایی است که در مباحث دینی و مذهبی قوی هستند مساجد و شورای هیات‌های مذهبی و پایگاه‌های مقاومت بسیج فعالی دارند باید از این ظرفیت‌ها استفاده کرد.»
تاب‌آوری اجتماعی را باید بالا ببریم
حجت عابدی، مسئول دفتر فرماندار گراش، در این جلسه در تایید سخنان حجت السلام والمسلمین سید حسن موسوی، رئیس اداره تبلیغات اسلامی گراش گفت:«آسیب‌های اجتماعی ریشه در اجتماع دارد و حل آن نیز باید در درون جامعه و به صورت مردمی و محله محور صورت گیرد، چرا که برگزاری این نشست‌ها فرصت مغتنمی است تا نهادهای مختلف که در امر مقابله با آسیب‌های اجتماعی ماموریت و دغدغه مشترکی دارند، برای اثر بخشی اقدامات خود در راستای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به صورت محله محور مشکلات را شناسایی، بررسی و طرح‌ها و ایده‌های کارشناسی ارائه کنند.»
وی با اشاره به اهمیت تشکل‌های محله‌ای در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی افزود:«به طور مثال در محله‌ای که فساد خیز است به هر شکل ممکن، حالا یا به دلیل محرومیت است یا در بافت فرسوده و ناکارآمد شهر قرار گرفته است. باید مسجد آن محله از یک روحانی با ذوق و ایده برخوردار کرد تا آسیب‌های اجتماعی در بین نوجوانان کاهش پیدا کند و روحانی محل مجال پیدا می‌کند تا آسیب‌های اجتماعی در سنین کودکی از کودکان دور کند و حقیقتا امروز بحث تاب آوری در بحران‌های اجتماعی از اهمیت زیادی برخوردار است و نیاز است که از سنین کودکی فرزندان را در برابر مشکلات اجتماعی تاب‌آور کنیم. راه‌اندازی یک پارک محله‌ای، یک پایگاه مقاومت، استفاده از یک المان شهری، در محله‌ها می‌تواند در کاهش آسیب‌های اجتماعی موثر باشد.»
